أوت روىِ زمينده درت يوز بيڭ مختلف آيرى آيرى نباتاتڭ و حيواناتڭ طائفه‌لرينى، هيچ برينى اونوتميه‌رق، شاشيرميه‌رق، وقتى وقتنه كمالِ إنتظام ايله حكمت و عنايت ايله تربيه و إداره ايدن و كُرۀِ أرضڭ سيماسنده خاتمِ أحديتى وضع ايدن؛ بِالبداهه بلكه بِالمشاهده رحمتدر و او رحمتڭ وجودى، بو كُرۀِ أرضڭ سيماسنده‌كى موجوداتڭ وجودلرى قدر قطعى اولديغى گبى، او موجودات عددنجه تحقّقنڭ دليللرى وار. أوت زمينڭ يوزنده اويله بر خاتمِ رحمت و سكّۀِ أحديت بولونديغى گبى، إنسانڭ ماهيتِ معنويه‌سنڭ سيماسنده دخى اويله بر سكّۀِ رحمت واردر كه، كُرۀِ أرض سيماسنده‌كى سكّۀِ مرحمت و كائنات سيماسنده‌كى سكّۀِ عظماىِ رحمتدن داها آشاغى دگل. عادتا بيڭ بر إسمڭ جلوه‌سنڭ بر نقطۀِ محراقيه‌سى حكمنده بر جامعيتى وار

أى إنسان، هيچ ممكن ميدر كه: سڭا بو سيمايى ويرن، او سيماده بويله بر سكّۀِ رحمتى و بر خاتمِ أحديتى وضع ايدن ذات، سنى باشى بوش بيراقسين؛ سڭا أهمّيت ويرمه‌سين؛ سنڭ حركاتڭه دقّت ايتمه‌سين؛ سڭا متوجّه اولان بتون كائناتى عبث ياپسين؛ خلقت شجره‌سنى ميوه‌سى چوروك، بوزوق أهمّيتسز بر آغاج ياپسين! هم هيچ بر جهتله شبهه قبول ايتمه‌ين و هيچ بر وجهله نقصانيتى اولميان، گونش گبى ظاهر اولان رحمتنى و ضيا گبى گورونن حكمتنى إنكار ايتديرسين. حاشا

أى إنسان! بيل كه: او رحمتڭ عرشنه يتيشمك ايچون بر معراج وار. او معراج {بِسْمِ اﷲِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ}در. و بو معراج نه قدر أهمّيتلى اولديغنى آڭلامق ايسترسه‌ڭ، قرآنِ معجز البيانڭ يوز اون درت سوره‌لرينڭ باشلرينه و هم بتون مبارك كتابلرڭ إبتدالرينه و عموم مبارك ايشلرڭ مبدألرينه باق. و بسمله‌نڭ عظمتِ قدرينه أڭ قطعى بر حجّت شودر كه: إمامِ شافعى (رض) گبى چوق بيوك مجتهدلر ديمشلر: ”بسمله تك بر آيت اولديغى حالده، قرآنده يوز اون درت دفعه نازل اولمشدر