دردنجيسى: علم ايله حياتڭ ضرورى بر لازمى و ايشيقلى بر تظاهرى اولان مكالمه صفتى، ألبته إحاطهلى بر علمى و سرمدى بر حياتى طاشييان ذاتده، إحاطهلى و سرمدى بر صورتده بولونور
بشنجيسى: أڭ سَويملى و محبّتلى و أنديشهلى و نقطۀِ إستناده أڭ محتاج و صاحبنى و مالكنى بولمغه أڭ مشتاق؛ هم فقير و عاجز بولونان مخلوقاتلرينه عجز و إشتياقى، فقر و إحتياجى و أنديشۀِ إستقبالى و محبّتى و پرستشى ويرن بر ذات، ألبته كندى وجودينى اونلره تكلّميله إشعار ايتمك، الوهيتڭ مقتضاسيدر
ايشته، تنزّلِ إلٰهى و تعرّفِ ربّانى و مقابلۀِ رحمانى و مكالمۀِ سبحانى و إشعارِ صمدانى حقيقتلرينى تضمّن ايدن، عمومى سماوى وحيلرڭ إجماع ايله واجب الوجودڭ وجودينه و وحدتنه دلالتلرى اويله بر حجّتدر كه؛ گوندوزدهكى گونشڭ شعاعاتنڭ گونشه شهادتندن داها قوّتليدر دييه آڭلادى
صوڭره إلهاملر جهتنه باقدى، گوردى كه: صادق إلهاملر، گرچه بر جهتده وحيه بڭزرلر و بر نوع مكالمۀِ ربّانيهدر، فقط ايكى فرق واردر
برنجيسى: إلهامدن چوق يوكسك اولان وحيڭ أكثرى ملائكه واسطهسيله و إلهامڭ أكثرى واسطهسز اولماسيدر
مثلا: ناصلكه بر پادشاهڭ ايكى صورتله قونوشماسى و أمرلرى وار. بريسى: حشمتِ سلطنت و حاكميتِ عموميه حيثيتيله بر ياورينى بر والىيه گوندرر. او حاكميتڭ إحتشامنى و أمرڭ أهمّيتنى گوسترمك ايچون بعضًا واسطه ايله برابر بر إجتماع ياپار. صوڭره فرمان تبليغ ايديلير. ايكنجيسى: سلطانلق عنوانيله و پادشاهلق عمومى إسميله دگل، بلكه كندى شخصيله خصوصى بر مناسبتى و جزئى بر معاملهسى بولونان خاص بر خدمتجيسى ايله ويا بر عامى رعيتيله و خصوصى تلفونيله خصوصى قونوشماسيدر