ايكنجى وهملى سؤال: أهلِ دنيا دييورلر كه: سڭا ناصل أمنيت ايده‌جگز كه، سن دنيامزه قاريشميه‌جقسڭ؟ سنى سربست بيراقسه‌ق، بلكه دنيامزه قاريشيرسڭ. هم ناصل بيله‌جگز كه، سن قورنازلق ياپمييورسڭ؟ كنديڭى تاركِ دنيا گوستروب خلقڭ مالنى ظاهرًا آلماز، گيزلى آلير بر قورنازلق اولماديغنى ناصل بيله‌جگز؟

الجواب: يگرمى سنه أوّلكى ديوانِ حربِ عُرفيده و حرّيتدن داها أوّل زمانده چوقلره معلوم حال و وضعيتم و ”ايكى مكتبِ مصيبتڭ شهادتنامه‌سى“ نامنده او زمان ديوانِ حربده‌كى مدافعاتم قطعى گوسترر كه، دگل قورنازلق بلكه أدنا بر حيله‌يه تنزّل ايتمز بر طرزده حيات گچيرمشم. أگر حيله اولسيدى، بو بش سنه ظرفنده سزلره تملّقكارانه بر مراجعت ايديله‌جكدى. حيله‌لى آدم كندينى سَوْديرر، كندينى چكمز؛ إغفال و آلداتمغه دائما چاليشير. حالبوكه بڭا قارشى أڭ مهمّ هجوملره و تنقيدلره مقابل تذلّله تنزّل ايتمدم. ”تَوَكَّلْتُ عَلَى اﷲ“ دييوب، أهلِ دنيايه آرقه‌مى چويردم. هم ده آخرتى بيلن و دنيانڭ حقيقتنى كشف ايدن؛ عقلى وارسه پشيمان اولماز، يڭيدن دنيايه دونوب اوغراشماز. أللى سنه‌دن صوڭره، علاقه‌سز، تك باشيله بر آدم؛ حياتِ أبديه‌سنى دنيانڭ بر ايكى سنه گوه‌زه‌لگنه، شارلاتانلغنه فدا ايتمز.. فدا ايتسه، قورناز اولماز، بلكه أبله بر ديوانه اولور. أبله بر ديوانه‌نڭ ألندن نه گلير كه، اونڭ ايله اوغراشيلسين. امّا ظاهرًا تاركِ دنيا، باطنًا طالبِ دنيا شبهه‌سى ايسه؛ {وَمَا اُبَرِّئُ نَفْسِى اِنَّ النَّفْسَ َلاَمَّارَةٌ بِالسُّوءِ} سرّنجه بن نفسمى تبرئه ايتمييورم، نفسم هر فنالغى ايستر. فقط شو فانى دنياده، شو موقّت مسافرخانه‌ده، إختيارلق زماننده، قيصه بر عمرده، آز بر لذّت ايچون؛ أبدى، دائمى حياتنى و سعادتِ أبديه‌سنى برباد ايتمك، أهلِ عقلڭ كارى دگل. أهلِ عقلڭ و ذى‌شعورڭ كارى اولماديغندن، نفسِ أمّاره‌م ايستر ايسته‌مز عقله تابع اولمشدر