اين مقاله که در کنفرانس بين المللی در باره بديع الزمان سعيد نورسی در سال 1995م با شرکت 58 تن از دانشمندان بزرگ جهان اسلام در ترکيه برگذار گرديده بود ارائه شد
نورسى ودعوتش
بقلم: علامه ابو الحسن علی الندوی (رح)
الحمد لله رب العالمين والصلاة والسلام علی سيد المرسلين وعلی آله وصحبه اجمعين ومن تبعهم باحسان الی يوم الدين وبعد:
چنانچه در «الصراع بين الفکرة الاسلاميه والفکرة الغربية» نوشتم وضعيتي که ترکهاي عثماني در اواسط قرن نوزدهم –علي رغم داشتن دولت مستقل وسيع البنياد- با آن مواجه بودند اين بود که آنها روح اعتماد به نفس وخود شناسي را رفته رفته از دست داده بودند وچون علماء ورهبران دين در راستاي توجيه علمي وفکري مردم وکشور از خود ضعف وکوتاهي نشان دادند نه حماسه آفريني هايي قرون اولي ونه قوت ايمان ويقين در آنها مانده بود وبالاتر از همه, سلاطين به استثناي شمار اندکي از نام دين وخلافت جهت محافظت از منافع شخصي وبر آورده ساختن خواهشاتشان استفاده ميکردند
علاوه بر آن تمدن غرب که با روح جديد وامکانات مدرن وآرزو هاي نويني به جريان افتاده بود در ترکيه نمايندگان وطرف دران خود را درعرصه هاي فکري وعملي پيدا کرده بود, افرادي چون «ضياء گوگبها آلپ, وکمال اتاتورک» شخص اول رهبر تنور فکري غرب بود که در سال 1900م در انقراض دولت عثماني وفروپاشي آن نقش کليدي داشت دوم لغو خلافت را اعلان کرد وکشور را به بي ديني کشاند تا جائيکه ترکيه در اثر فعاليت اين افراد طبيعت وفرهنگ اسلاميش را که ساليان سال از آن برخوردار بود از دست داد
اما سنت الهي در اين هستي واز جمله حقايق تاريخي است کسيکه تاريخ اسلام را ورق بزند در زمينه فعاليتهاي اصلاحي وتجديدي هيچ نوع شکاف وخاليگاهي را مشاهده نميکند ونه چنين دوره يي را ميبيند که در آن شخصيتي ظهور نکرده باشد تا با جريانات منحرف معارضه وبا فساد اجتماعي مبارزه کند وصداي حق را بلند وبه قدرتهاي ظالمانه وعناصر فاسد غلبه نموده وپنجره های جديد فکر وانديشه را نگشايد واين خصوصيت اسلام است زيرا اسلام اگر چه بر عقايد ثابت وحقايق جاوداني بنا شده است اما پر از حيات ونشاط است, چنان چشمه يي از نشاط دارد که خشک نميشود وماده يي دارد که به انتها نمي رسد مناسب هر زمان ومکان است هر مرحلهء جديدي از مراحل حيات وهر نسل جديدي از نسلهاي بشريت وهر دور جديدي از ادوار تاريخ وهر جامعهء پيشرفته يي از جوامع بشري را ياري رسان است که از بر آوردن حاجت کوتاه واز زمان باز نمي ماند