ايشته بو سرّه بناءًدر كه: قرآنِ معجز البيانده بعضًا قدرت أثرينى صفتِ إراده و صفتِ كلامدن گلير گبى تعبيراتى، غايت درجه‌ده سرعتِ ايجاد و غايت درجه‌ده إنقيادِ أشيا و مسخّريتِ موجوداتدن باشقه؛ عينِ أمر، قدرت گبى حكم ايدييور ديمكدر. يعنى أمرِ تكوينيدن گلن حروفات، مادّى قوّت حكمنده وجودِ أشياده حكم ايدر. و أمرِ تكوينى عادتا عينِ قدرت، عينِ إراده اولارق تظاهر ايدر. أوت أمر و إراده‌نڭ بو غايت خفى و وجودِ مادّيلرى غايت گيزلى و هوايى عادتا نيم‌معنوى، نيم‌مادّى نوعنده‌كى موجوداتده أمرِ تكوينى عينِ قدرت گبى آثارى گورونويور. بلكه عينِ قدرت اولور. عادتا معنوياتله مادّياتڭ مابيْننده برزخى اولان موجوداته نظرِ دقّتى جلب ايتمك ايچون، قرآنِ معجز البيان {اِنمَّاَ اَمْرُهُ اِذَا اَرَادَ شَيْئًا اَنْ يَقُولَ لَهُ كُنْ فَيَكُونُ} فرمان ايدييور.

ايشته أوائلِ سوره‌ده‌كى {الم}، {طٰس}، {حٰم} گبى حروفِ قدسيۀِ شفريه‌’ِ إلٰهيه، هوا ذرّاتى ايچنده، زمانسز مناسباتِ دقيقۀِ خفيه تللرينى إهتزازه گتيره‌جك برر دوگوم و برر دوگمه حرفى اولدقلرينى و فرشدن عرشه معنوى تلسز تلفون مخابراتِ قدسيه‌يى ايفا ايتمه‌لرى، او شفرۀِ قدسيۀِ إلٰهيه‌نڭ شأنندندر و وظيفه‌سيدر و غايت معقولدر.

أوت هوانڭ هر بر ذرّه‌سى و بتون ذرّاتى تلسز تلفون، تلغرافلر گبى أقطارِ عالمده منتشر ذرّه‌لر إمتثال ايتدكلرينى و ألكتريق و سيّالاتِ لطيفه‌يه آخذه و ناقله‌لك وظيفه‌سى گبى، سائر وظائفِ هوائيه‌دن باشقه بر وظيفه‌سنى بر حدسِ قطعى ايله، بلكه مشاهده ايله بن كندم بادم چيچكلرنده گوردم. آغاجلرڭ روىِ زمينده منتظم بر اوردو حكمنده، هواىِ نسيمينڭ طوقونمسيله، بر آنده عين أمرى او آخذه‌لر حكمنده‌كى ذرّه‌لردن آلديغى وضعيتِ مشهوده‌سى، بڭا ايكى كرّه ايكى درت ايدر درجه‌سنده قطعى بر قناعت ويرمش.