أى فاطرِ قادر! أى فتّاحِ علاّم! أى فعّالِ خلاّق! ناصل أرض، بتون سكنه‌سيله خالقنڭ واجب الوجود اولديغنه شهادت ايدر.. اويله ده: سنڭ (أى واحدِ أحد، أى حنّانِ منّان، أى وهّابِ رزّاق!) وحدتڭه و أحديتڭه، يوزنده‌كى سكّه‌سيله و سكنه‌سنڭ يوزلرنده‌كى سكّه‌لريله و برلك و برابرلك و بربرى ايچنه گيرمك و بربرينه يارديم ايتمك و اونلره باقان ربوبيت إسملرينڭ و فعللرينڭ بر اولمق جهتنده، بداهت درجه‌سنده سنڭ وحدتڭه و أحديتڭه شهادت، بلكه موجودات عددنجه شهادتلر ايدر. هم ناصل زمين بر اوردوگاه، بر مشهر، بر تعليمگاه وضعيتيله.. و نباتات و حيوانات فرقه‌لرنده بولونان درت يوز بيڭ مختلف ملّتلرڭ آيرى آيرى جهازاتلرى منتظمًا ويريلمه‌سيله، سنڭ ربوبيتڭڭ حشمتنه و قدرتڭڭ هر شيئه يتيشمه‌سنه دلالت ايدر؛ اويله ده: حدسز بتون ذى‌حياتڭ آيرى آيرى رزقلرينى، وقتى وقتنه قورو و بسيط بر طوپراقدن، رحيمانه، كريمانه ويريلمسى و حدسز او أفرادڭ كمالِ مسخّريتله أوامرِ ربّانيه‌يه إطاعتلرى، رحمتڭڭ هر شيئه شمولنى و حاكميتڭڭ هر شيئه إحاطه‌سنى گوسترييور. هم زمينده دگيشمكده بولونان مخلوقات قافله‌لرينڭ سَوق و إداره‌لرى، موت و حيات مناوبه‌لرى و حيوان و نباتاتڭ إداره و تدبيرلرى دخى، هر شيئه تعلّق ايدن بر علم ايله و هر شيده حكم ايدن نهايتسز بر حكمتله اولابيلمه‌سى، سنڭ إحاطۀِ علمڭه و حكمتڭه دلالت ايدر. هم زمينده قيصه بر زمانده حدسز وظيفه‌لر گورن و حدسز بر زمان ياشايه‌جق گبى إستعداد و معنوى جهازات ايله تجهيز ايديلن و زمين موجوداتنه تصرّف ايدن إنسان ايچون، بو تعليمگاهِ دنياده و بو موقّت اوردوگاهِ زمينده و بو موقّت مشهرده؛ بو قدر أهمّيت، بو حدسز مصرف، بو نهايتسز تجلّياتِ ربوبيت، بو حدسز خطاباتِ سبحانيه و بو غايتسز إحساناتِ إلٰهيه، ألبته و هر حالده بو قيصه‌جق و حزنلى عمره و بو قاريشيق كدرلى حياته، بو بلالى و فانى دنيايه صيغيشماز. بلكه آنجق باشقه و أبدى بر عمر و باقى بر دارِ سعادت ايچون اولابيلديگى جهتندن، عالمِ بقاده بولونان إحساناتِ اُخرويه‌يه إشارت، بلكه شهادت ايدر