HATIME

(Softlama)

Jenab-y Hak, çäksiz gudratyny we sonsuz rahmetini görkezmek üçin, yn- sanda çäksiz ejizlik, sonsuz misginlik yerleşdiripdir. Şeyle-de, çäksiz atlary- nyn nagyşlaryny görkezmek üçin ynsa- ny şeyle bir görnüşde yaradypdyr we- lin, çäksiz jähetlerden elemler çekişi yaly, çäksiz jähetler bilenem lezzetler alyp bilyän desga hökmünde yaradyp- dyr. Ol ynsan desgasynda yüzlerçe gu- rallar bar. Ol gurallaryn bolsa her biri- nin derdi ayry, lezzeti ayry, wezipesi ayry, serpayy ayrydyr.

Göyä, ynsanyn uly görnüşi hökmün- de bolan älemde görünyän Allanyn bü- tin atlarynyn umumy görnüşdäki jilwe- lerini, älemin kiçi görnüşi hökmünde bolan ynsanda görmeklik bolyar.

Ynsandaky sag-salamatlyk we lez- zetler kimin peydaly emirler şükür etdi- rer, ol desgany köp jähetlerden wezipe- lerine iterer, ynsan hem şükür fabrikasy yaly bolar. Şonun yaly-da, belalar, has- salyklar, ynjylar we beyleki heyjanly, herekete getiryän näsazlyklar zerarly, ol desganyn beyleki çarhlaryny here- ketlendirip, heyjanlandyrar. Ynsanyn yaradylşyndaky ejizlik, güyçsüzlik we misginlik çeşmesini joşdurar. Dine dil bilen däl, hatda, her bir agzanyn dili bilen sygynmak, medet islemek halyna geçer.

Göyä, ynsan ol näsazlyklar sebäpli, ayry-ayry münlerçe galamy özünde jemläp, hereket edyän bir galam hök- müne geçer. Ömür sahypasynda ya-da Löwhi mysalda ömür yazgydyny yazar. Allahyn atlaryna yglannama bolar we bir kasyde-i manzume-i Subhaniye, yagny Allahyn päkligini öwüp taryp- layan beyt hökmüne geçip, yaradylyş wezinesini yerine yetirer