آلتنجى إشارت: شيطانڭ أڭ تهلكه‌لى بر دسيسه‌سى شودر كه: بعض حسّاس و صافى‌قلب إنسانلره تخيّلِ كفرى‌يى تصديقِ كفرله إلتباس ايتديرييور. تصوّرِ ضلالتى، ضلالتڭ تصديقى صورتنده گوسترييور. و مقدّس ذاتلر و منزّه شيلر حقّنده غايت چركين خاطره‌لرى خيالنه گوسترييور. و إمكانِ ذاتى‌يى، إمكانِ عقلى شكلنده گوستروب ايمانده‌كى يقيننه منافى بر شكّ طرزينى ويرييور. و او وقت او بيچاره حسّاس آدم، كندينى ضلالت و كفر ايچنه دوشديگنى توهّم ايدوب ايمانده‌كى يقيننڭ زائل اولديغنى ظن ايدر، يأسه دوشر، او يأسله شيطانه مسخره اولور. شيطان هم يأسنى، هم او ضعيف طمارينى، هم او إلتباسنى چوق ايشلتديرر، يا ديوانه اولور ياخود ”هر چه باد آباد“ دير، ضلالته گيدر.

شيطانڭ بو دسيسه‌سنڭ ماهيتى نه قدر أساسسز اولديغنى، بعض رساله‌لرده بيان ايتديگمز گبى، بوراده إجمالاً بحث ايده‌جگز. شويله كه: ناصلكه آيينه‌ده ييلانڭ صورتى ايصيرماز و آتشڭ مثالى يانديرماز و مردارڭ عكسى، تلويث ايتمز. اويله ده: خيال ويا فكر آيينه‌سنده كفرياتڭ و شركڭ عكسلرى و ضلالتڭ گولگه‌لرى و شتملى چركين سوزلرڭ خياللرى، إعتقادى بوزماز، ايمانى تغيير ايتمز، حرمتلى أدبى قيرماز. چونكه مشهور قاعده‌در كه: تخيّلِ شتم، شتم اولماديغى گبى، تخيّلِ كفر دخى، كفر دگل و تصوّرِ ضلالت ده ضلالت دگل. ايمانده‌كى شكّ مسئله‌سى ايسه، إمكانِ ذاتيدن گلن إحتماللر، او يقينه منافى دگل و او يقينى بوزماز. علمِ اصولِ دينده قواعدِ مقرّره‌دندر كه:

مثلا: بارلا دڭزى صو اولارق يرنده بولونديغنه يقينمز وار. حالبوكه ذاتنده ممكندر كه؛ او دڭز، بو دقيقه‌ده باتمش اولسون و باتماسى ممكناتدندر. بو إمكانِ ذاتى، مادام بر أماره‌دن نشئت ايتمييور، ذهنى بر إمكان اولاماز كه، شكّ اولسون. چونكه ينه علمِ اصولِ دينده بر قاعدۀِ مقرّره‌در كه: