طبيعت فكرِ كفريسنى ترك ايدن و ايمانه گلن ذات دييور كه: الحمد ِﷲ، بنم شبههلرم قالمادى؛ يالڭز مراقمى موجب اولان بر قاچ سؤالم وار.
برنجى سؤال: چوق تنبللردن و تارك الصلاتلردن ايشيدييورز؛ دييورلر كه: جنابِ حقّڭ بزم عبادتمزه نه إحتياجى وار كه، قرآنده چوق شدّت و إصرار ايله عبادتى ترك ايدنى زجر ايدوب جهنّم گبى دهشتلى بر جزا ايله تهديد ايدييور. إعتداللى و إستقامتلى و عدالتلى اولان إفادۀِ قرآنيهيه ناصل ياقيشييور كه، أهمّيتسز بر جزئى خطايه قارشى، نهايت شدّتى گوسترييور؟
الجواب: أوت جنابِ حق سنڭ عبادتڭه، بلكه هيچ بر شيئه محتاج دگل. فقط سن عبادته محتاجسڭ، معنًا خستهسڭ. عبادت ايسه، معنوى يارهلريڭه ترياقلر حكمنده اولديغنى چوق رسالهلرده إثبات ايتمشز. عجبا بر خسته، او خستهلق حقّنده، شفقتلى بر حكيمڭ اوڭا نافع علاجلرى ايچيرمك خصوصنده ايتديگى إصراره مقابل، حكيمه ديسه: ”سنڭ نه إحتياجڭ وار، بڭا بويله إصرار ايدييورسڭ؟“ نه قدر معناسز اولديغنى آڭلارسڭ.
امّا قرآنڭ، تركِ عبادت حقّنده شدّتلى تهديداتى و دهشتلى جزالرى ايسه؛ ناصلكه بر پادشاه، رعيتنڭ حقوقنى محافظه ايتمك ايچون؛ عادى بر آدمڭ، رعيتنڭ حقوقنه ضرر ويرن بر خطاسنه گوره، شدّتلى جزايه چارپار. اويله ده؛ عبادتى و نمازى ترك ايدن آدم، سلطانِ أزل و أبدڭ رعيتى حكمنده اولان موجوداتڭ حقوقنه أهمّيتلى بر تجاوز و معنوى بر ظلم ايدر. چونكه موجوداتڭ كماللرى، صانعه متوجّه يوزلرنده تسبيح و عبادت ايله تظاهر ايدر. عبادتى ترك ايدن، موجوداتڭ عبادتنى گورمز و گورهمز، بلكه ده إنكار ايدر. او وقت عبادت و تسبيح نقطهسنده يوكسك مقامده بولونان و هر برى برر مكتوبِ صمدانى و برر آيينۀِ أسماءِ ربّانيه اولان موجوداتى؛ عالى مقاملرندن تنزيل ايتديگندن و أهمّيتسز، وظيفهسز، جامد، پريشان بر وضعيتده تلقّى ايتديگندن، موجوداتى تحقير ايدر؛ كمالاتنى إنكار و تجاوز ايدر