اون ايكنجى دواء: أى خسته‌لق سببيله عبادت و أورادندن محروم قالان و او محروميتدن تأسّف ايدن خسته! بيل كه: حديثجه ثابتدر كه؛ متّقى بر مؤمن، خسته‌لق سببيله ياپامديغى دائمى وردينڭ ثوابنى، خسته‌لق زماننده ينه قزانير. فرضى، ممكن اولديغى قدر يرينه گتيرن بر خسته، صبر و توكّل ايله و فرضلرينى يرينه گتيرمكله او آغير خسته‌لق زماننده سائر سنّتلرڭ يرينى، هم خالص بر صورتده، خسته‌لق طوتار. هم خسته‌لق، إنسانده‌كى عجزينى، ضعفنى إحساس ايدر. او عجزڭ لسانيله و ضعفڭ ديليله حالاً و قالاً بر دعا ايتديرر. جنابِ حق، إنسانه حدسز بر عجز و نهايتسز بر ضعف ويرمش.. تا كه دائمى بر صورتده درگاهِ إلٰهيه‌يه إلتجا ايدوب نياز ايتسين، دعا ايتسين. {قُلْ مَا يَعْبَؤُا بِكُمْ رَبِّى لَوْلاَ دُعَاؤُكُمْ} يعنى ”أگر دعاڭز اولمازسه نه أهمّيتڭز وار؟“ آيتڭ سرّيله إنسانڭ حكمتِ خلقتى و سببِ قيمتى اولان صميمى دعا و نيازڭ بر سببى خسته‌لق اولديغندن، بو نقطۀِ نظردن شكوا دگل، اللّٰهه شكر ايتمك و خسته‌لغڭ آچديغى دعا موصلغنى، عافيتى كسب ايتمكله قپامامق گركدر.

اون اوچنجى دواء: أى خسته‌لقدن شكوا ايدن بيچاره آدم! خسته‌لق بعضلره أهمّيتلى بر دفينه‌در، غايت قيمتدار بر هديۀِ إلٰهيه‌در. هر خسته، كندى خسته‌لغنى او نوعدن تصوّر ايده‌بيلير. مادام أجل وقتى معيّن دگل؛ جنابِ حق، إنسانى يأسِ مطلق و غفلتِ مطلقدن قورتارمق ايچون، خوف و رجا اورته‌سنده و هم دنيا و هم آخرتى محافظه ايتمك نقطه‌سنده طوتمق ايچون، حكمتيله أجلى گيزله‌مش. مادام هر وقت أجل گله‌بيلير؛ أگر إنسانى غفلت ايچنده ياقالاسه، أبدى حياتنه چوق ضرر ويره‌بيلير. خسته‌لق غفلتى طاغيتير، آخرتى دوشونديرر، ئولومى تخطّر ايتديرر، اويله‌جه حاضرلانير. بعض اويله بر قزانجى اولور كه؛ يگرمى سنه‌ده قزانامديغى بر مرتبه‌يى يگرمى گونده قزانييور. أزجمله، آرقداشلريمزدن (اﷲ رحمت ايتسين) ايكى گنج واردى. برى ايلامالى صبرى، ديگرى إسلام‌كويلى وزيرزاده مصطفى. بو ايكى ذات، طلبه‌لرم ايچنده قلمسز اولدقلرى حالده، صميميتده و ايمان خدمتنده أڭ ايلرى صفده اولدقلرينى حيرتله گورويوردم. حكمتنى بيلمه‌دم. وفاتلرندن صوڭره آڭلادم كه؛ هر ايكيسنده ده أهمّيتلى بر خسته‌لق واردى. او خسته‌لق إرشاديله، سائر غافل و فرائضى ترك ايدن گنجلره بدل، أڭ مهمّ بر تقوا و أڭ قيمتدار بر خدمتده و آخرته نافع بر وضعيتده بولونديلر. إن شاء اﷲ ايكى سنه‌لك خسته‌لق زحمتى، ميليونلر سنه حياتِ أبديه‌نڭ سعادتنه مدار اولدى. بن اونلرڭ صحّتى ايچون بعض ايتديگم دعايى، شيمدى آڭلايورم دنيا إعتباريله بددعا اولمش. إن شاء اﷲ او دعام، صحّتِ اُخرويه ايچون قبول اولونمشدر.