لمعه‌لر | اوتوزنجى لمعه | 780
(744-825)

آلتنجى إشارت: فرديتِ ربّانيه و وحدتِ إلٰهيه، بتون كمالاتڭ (حاشيه) مدارى، أساسى اولديغى و كائناتڭ خلقتنده‌كى حكمتلرڭ و مقصدلرڭ منشئى و معدنى اولديغى گبى، ذى‌شعور و ذى‌عقلڭ، خصوصًا إنسانلرڭ مطالبنڭ و آرزولرينڭ حصول بولماسنڭ منبعى و چارۀِ يگانه‌سيدر. أگر فرديت اولمازسه، بشرڭ بتون مطالب و آرزولرى سونه‌جك. هم خلقتِ كائناتڭ نتيجه‌لرى هيچه اينه‌جك، هم موجود و محقّق اولان أكثر كمالاتڭ إنعدامنه وسيله اولاجق. مثلا: إنسانده أڭ شديد و صارصيلماز و عشق درجه‌سنده بر آرزوىِ بقا وار. و او مطلبى ويرمك ايچون، بتون كائناتى سرِّ فرديتله قبضه‌سنده طوتان و بر منزلى قپايوب اوبر منزلى آچمق گبى قولاى بر صورتده دنيايى قپايوب آخرتى آچابيلير بر ذات، او آرزوىِ بقايى يرينه گتيره‌بيلير. و بو آرزو گبى، أبده اوزانمش و كائناتڭ أطرافنه ياييلمش، بشرڭ بيڭلر آرزولرى، سرِّ فرديته و حقيقتِ توحيده باغليدرلر. أگر او فرديت اولمازسه؛ اونلر اولماز، عقيم قاليرلر. و وحدتله بتون كائناته بردن تصرّف ايدن بر ذاتِ فرد اولمازسه، او مطلبلر يرينه گلمز. فرضا گلسه ده چوق ناقص اولور


--------------------------------------------------------------------------

(حاشيه : حتّى حدسز كمال و جمالِ إلٰهينڭ تحقّقنه أڭ ظاهر برهان و أڭ قوّتلى بر دليل، وحدتدر. چونكه كائناتڭ صانعى واحدِ أحد بيلينسه، بتون كائناتده‌كى كمالات و جماللر، او صانعِ واحدده بولونان قدسى كمالاتڭ و جماللرڭ گولگه‌لرى و جلوه‌لرى و إشارتلرى و ترشّحاتلرى اولديغى بيلينه‌جك. يوقسه كائناتڭ كمالاتى و جماللرى، مخلوقاته و شعورسز بر قسم أسبابه عائد قالاجقدى. او وقت عقلِ بشر نظرنده كمالاتِ إلٰهيه‌نڭ خزينۀِ سرمديه‌سى آناختارسز، مجهول قاليردى

سس يوق