مسئله چهارم

زماني برادران خدمتگذار من, پرسيدند
پنجاه روز از جنگ اول جهاني خانمان بر اندازي مي گذرد كه كره زمين را به هرج ومرج انداخته وبه سرنوشت جهان اسلام نيز مربوط مي باشد, اما شما در مورد آن سوالي نمي كنيد (بلكه در حال حاضر هفت سال مي گذرد) حال آنكه قسمتي از انسانهاي متدين وعلماء, مسجد وجماعت را رها نموده به شنيدن رادي ومي شتابند, ايا حادثه مهمتر از اين وجود دارد؟ يا اينكه مشغول شدن به آن ضرر وزيان در پي دارد؟
در جواب گفتم
سرمايه عمر بسيار كم ولي كار هاي ضروري بسيار زياد اند, اين كار ها همچون دواير بهم آميخته با داشتن مركز واحدي دور تا دور انسان را فرا گرفته اند:
ميت ترين وكوتاه ترين وظيفه ا ودر بزرگترين ووسعيترين آن دايره ها مي باشد. با اين قياس كار ها ووظايف با بزرگي دايره مناسبـــت مغاير دارند, يعني هر گاه دايره تنگتر مي شود وظيفه بزرگتر مي گردد وهر گاه دايره وسعيتر گرديد اهميت وظيفه كم مي شود... اما دايره بزرگ به دليل جذاب ودلربا بودنش انسان را به كار هاي غير ضروري مشغول وفكرش را به اعمال بيهوده معطوف مي سازد, حتي ضروري ترين وظيفه اش را در دايره كوچك رها مي كند, آنگاه سرمايه عمرش به هدر مي رود وزندگي با ارزشش را در چيز هاي بي ارزش تلف مي كند وبعضاً اخبار جنگ ودر گيري ويرانگر د وجناح متخاصم را با علاقمندي پي مي گيرد وقلباً از يكي از د وگروه در گير طرفداري مي نمايد وبه ظلم وجنايات آن گروه خرسند شده شريك ظلم قرار مي گيرد