يدنجى دواء: أى صحّتنڭ لذّتنى غائب ايدن خسته! سنڭ خسته‌لغڭ صحّتده‌كى نعمتِ إلٰهيه‌نڭ لذّتنى قاچيرمييور، بِالعكس طاتديرييور، زياده‌لشديرييور. چونكه بر شى دوام ايتسه تأثيرينى غائب ايدر. حتّى أهلِ حقيقت متّفقًا دييورلر كه: {اِنَّمَا اْلاَشْيَاءُ تُعْرَفُ بِاَضْدَادِهَا} يعنى: ”هر شى ضدّيله بيلينير.“ مثلا، قراڭلق اولمازسه ايشيق بيلينمز، لذّتسز قالير. صوغوق اولمازسه حرارت آڭلاشيلماز، ذوقسز قالير. آجلق اولمازسه، ييمك لذّت ويرمز. معده حرارتى اولمازسه، صو ايچمه‌سى ذوق ويرمز. علّت اولمازسه، عافيت ذوقسزدر. مرض اولمازسه، صحّت لذّتسزدر. مادام فاطرِ حكيم إنسانه هر چشيد إحساننى إحساس ايتمك و هر بر نوع نعمتنى طاتديرمق و إنسانى دائما شكره سَوق ايتمك ايستديگنى، شو كائناتده چشيد چشيد حدسز أنواعِ نعمتى طاداجق طانيه‌جق درجه‌ده غايت چوق جهازات ايله إنسانى تجهيز ايتمه‌سى گوسترييور كه؛ ألبته صحّت و عافيتى ويرديگى گبى؛ خسته‌لقلرى، علّتلرى، دردلرى ده ويره‌جكدر. سندن صورويورم: ”بو خسته‌لق سنڭ باشڭده ويا ألڭده ويا معده‌ڭده اولماسه ايدى؛ سن، باشڭ، ألڭ، معده‌ڭڭ صحّتنده‌كى لذّتلى، ذوقلى نعمتِ إلٰهيه‌يى حسّ ايدوب شكر ايدر مى ايدڭ؟ ألبته شكر دگل، بلكه دوشونميه‌جكدڭ؛ شعورسز او صحّتى غفلته بلكه سفاهته صرف ايدردڭ

سكزنجى دواء: أى آخرتنى دوشونن خسته! خسته‌لق، صابون گبى، گناهلرڭ كيرلرينى ييقار، تميزلر. خسته‌لقلر، كفّارت الذنوب اولديغى حديثِ صحيح ايله ثابتدر. هم حديثده واردر كه: ”ايرمش آغاجى سيلكمكله ناصل ميوه‌لرى دوشر؛ ايمانلى بر خسته‌نڭ تيتره‌مه‌سى ده، اويله گناهلرى سيلكر.“ گناهلر، حياتِ أبديه‌ده دائمى خسته‌لقلردر. بو حياتِ دنيوى‌ده دخى قلب، وجدان، روح ايچون معنوى خسته‌لقلردر. سن أگر صبر ايدوب شكوا ايتمزسه‌ڭ، شو موقّت بر خسته‌لق ايله دائمى پك چوق خسته‌لقلردن قورتولويورسڭ. أگر گناهلرى دوشونمييورسه‌ڭ، ياخود آخرتى بيلمييورسه‌ڭ ويا اللّٰهى طانيمييورسه‌ڭ، سنده اويله دهشتلى بر خسته‌لق وار كه؛ ميليون دفعه سنده‌كى بو كوچك خسته‌لقدن داها بيوكدر. اوندن فرياد ايت. چونكه بتون دنيانڭ موجوداتيله قلبڭ، روحڭ و نفسڭ علاقه‌داردر. متماديًا فراق و زوال ايله او علاقه‌لر كسيلوب، سنده حدسز ياره‌لر آچيلير. باخصوص آخرتى بيلمه‌ديگڭ ايچون، ئولومى إعدامِ أبدى تخيّل ايتديگڭدن (عادتا) گويا ياره بره ايچنده، دنيا قدر خسته‌لقلى بر وجودڭ وار

ايشته أڭ أوّل حدسز ياره‌لى و خسته‌لقلى بو بيوك معنوى وجودڭ حدسز خسته‌لقلرينه قطعى علاج و قطعى شفا ويريجى بر ترياق اولان ايمان علاجنى آرامق و إعتقاديڭى دوزلتمك گركدر كه، او علاجى بولمقده أڭ قيصه يول، بو مادّى خسته‌لغڭ ييرتديغى غفلت پرده‌سنڭ آلتنده سڭا گوسترديگى عجزڭ و ضعفڭ پنجره‌سيله، بر قديرِ ذو الجلالڭ قدرتنى و رحمتنى طانيمقدر. أوت اللّٰهى طانيميانڭ دنيا طولوسى بلا باشنده واردر. اللّٰهى طانييانڭ دنياسى نورله و معنوى سرورله طولودر. درجه‌سنه گوره ايمان قوّتيله حسّ ايدر. بو ايماندن گلن معنوى سُرور و شفا و لذّت آلتنده، جزئى مادّى خسته‌لقلرڭ ألمى أرير، أزيلير