أگر فرضِ محال اولارق، مفسد مخبرلرڭ إخبار ايتدكلرى گبى، رسالۀِ نور، حكومتڭ بر قسم سياستيله و بعض قانونلريله توفيق ايديلمييور، معارضه ايدييور؛ بلكه باشقه سياسى قناعتلردر و آيرى آيرى فكرلردر؛ و عموم رسالهلر، ايماندن دگل، بلكه سياستدن بحث ايدر دييه، غايت ظاهر بر إفترا فرض و قبول ايديلسه، جوابًا ديرم:
مادام حرّيتڭ أڭ گنيش شكلى جمهوريتدر و مادام حكومت ايسه، جمهوريتڭ أڭ سربست صورتنى قبول ايتمشدر؛ ألبته حقيقى و قطعى و ردّ ايديلمز قناعتِ علميهيى و أفكارِ صائبهيى آسايشه طوقونمامق شرطيله، جمهوريتڭ حرّيتى، او حرّيتِ علميهيى إستبداد آلتنه آلاماز و اونى بر صوچ طانيماز. أوت دنياده هيچ بر حكومت وار ميدر كه، بتون ملّتى بر تك قناعتِ سياسيهده بولونسون؟ هايدى (فرضِ محال اولارق) بن، پرده آلتنده كندى كنديمه قناعتِ سياسيهمى يازمشم و بر قسم خاص دوستلريمه گوسترمشم؛ بونده صوچ وار ديين قانونلرى ايشيتمهمشم. حالبوكه رسالۀِ نور، ايمان نورندن بحث ايدر؛ سياست ظلمتنه سقوط ايتمهمش و تنزّل ايتمز.
أگر فرضا، لائك جمهوريتڭ ماهيتنى بيلمهين بر دينسز ديسه: ”سنڭ رسالهلرڭ، قوّتلى بر دينى جريان ويرييور، لا دينى جمهوريتڭ پرنسبلرينه معارضه ايدييور.“
الجواب: حكومتڭ لائك جمهوريتى، دينى دنيادن آييرمق ديمك اولديغنى بيلييورز. يوقسه، هيچ بر خاطره گلمهين، دينى ردّ ايتمك و بتون بتون دينسز اولمق ديمك اولديغنى، غايت أحمق بر دينسز قبول ايدر. أوت، دنياده هيچ بر ملّت دينسز اولارق ياشامديغى گبى؛ تورك ملّتى مِثللو بتون عصرلرده ممتاز اولارق، بتون أقطارِ جهانده و نرهده تورك وارسه مسلماندر. سائر عناصرِ إسلاميهنڭ كوچك ده اولسه ينه بر قسمى، إسلاميت خارجندهدر. بويله جدّى و حقيقى ديندار و بيڭ سنه قدر حق ديننڭ قهرمان اوردوسى اولارق زمين يوزنده، مفاخرِ ملّيهسنى ميليونلر منابعِ دينيه ايله چاقان و قلنجلرينڭ اوجلريله يازان بر مبارك ملّتى، ”دينى ردّ ايدر ويا دينسز اولور“ دييه إتهام ايدن يالانجى دينسزلر و ملّيتسزلر، اويله بر جنايت ايشلهيورلر كه، جهنّمڭ أسفلِ سافلين طبقهسنده جزا گورمگه مستحق اولورلر