أگر إنسانيتڭ ماهيتنى، حيوانيتڭ أڭ بدبخت و أڭ آشاغى درجه‌سنده تلقّى و دنيايى دائمى و لا يزال توهّم و إنسانى باقى و لا يموت تخيّل ايدن بر سرخوش و وجدانسز طرفندن دينيلسه: ”سنڭ بتون رساله‌لرڭ، ايمانى پك قوّتلى درس ويرييور. دنيادن صوغوتويور. نظرى، آخرته چويرييور. بز ايسه، بتون قوّت و دقّت و ذهنمزله دنيا حياتنه متوجّه اولمامز ايله بو زمانده ياشايه‌بيليرز. چونكه شيمدى ياشامق و دشمنلردن صاقينمق چوق مشكللشمشدر.“

الجواب: ايمانِ تحقيقينڭ درسلرى، گرچه نظرى آخرته باقديرييور؛ فقط دنيايى، او آخرتڭ مزرعه‌سى و بر چارشوسى و بر فابريقه‌سى گوسترمكله، داها زياده دنيا حياتنه چاليشديرر. هم ايمانسزلقده‌كى مدهش بر صورتده قيريلان قوّۀِ معنويه‌يى، غايت قوّتلى بر طرزده قزانديرر. و مأيوسيت ايچنده عطالت و لاقيدلغه دوشنلرى شوق و غيرته، سعيه سَوق ايدر، چاليشديرر. عجبا بو دنياده ياشامق ايسته‌ينلر؛ بويله هم حياتِ دنيويه‌نڭ لذّتنى، هم چاليشمغه شوقى، هم حدسز مصيبتلرينه قارشى طايانمغه مدار قوّۀِ معنويه‌سنى تأمين ايدن و إعتراض قبول ايتمه‌ين دليللر ايله إثبات ايديلن ايمانِ تحقيقينڭ درسلرينه ياساق دييه‌جك بر قانونڭ وجودينى قبول ايدرلر مى و اويله بر قانون اولابيلير مى؟

أگر إدارۀِ ملّت و آسايشِ مملكتڭ حقيقى أساسلرينى بيلمه‌ين بر جاهل حميت‌فروش ديسه: ”سنڭ رساله‌لرڭ، آسايشى بوزانلره و إداره‌يى قاريشديرانلره بر مدار اولابيلير جهتيله و سن دخى إحتياطسزلق ايدوب إدارۀِ حاضره‌يه إعتراض ايتسه‌ڭ، رساله‌لرڭ قوّتيله بر غائله آچمق إحتماليله سڭا ايليشييورز.“