موتڭ معمّاسنى و طلسمنى رسالۀِ نور ايله او آچمش، او دهشتلى يوزڭ آلتنده أهلِ ايمانه چوق انسيتلى، سرورلى، نورلى بر حقيقت كشف ايدوب إثبات ايتمش. و موتآلود حياتِ فانيهده بوغولان أهلِ إلحاده قارشى، باقيانه حياتآلود موقّت بر موتِ ظاهرى ايله غالبانه مقابله ايدر. {كَمَنْ مَثَلُهُ فِى الظُّلُمَاتِ} سرّينه مظهر اولان أهلِ إلحاد، غيرِ مشروع مشتهياتنڭ إباحهسيله سوسلنديرمسنه مقابل؛ رسالۀِ نور، موتى او آلداتيجى، فانى حياته قارشى چيقاروب لذّت و زينتنى زير و زبر ايدر. و دير و إثبات ايدر كه: ”موت أهلِ ضلالت ايچون إعدامِ أبديدر و او دهشتلى دار آغاجندن قورتاران و موتى مبارك بر ترخيص تذكرهسنه چويرن يالڭز قرآن و ايماندر.“ ايشته بونڭ ايچوندر كه، بو حقيقتِ معظّمۀِ موتيه رسالۀِ نورده غايت مهمّ و گنيش بر موقع آلمش؛ حتّى أكثر هجومنده موتى ألنده طوتوب أهلِ ضلالتڭ باشنه وورور، عقلنى باشنه گتيرمگه چاليشير.
ايكنجيسى: أهلِ طريقتڭ و بِالخاصّه نقشيلرڭ درت أساسندن برى و أڭ مؤثّرى اولان رابطۀِ موت أسكى سعيدى يڭى سعيده (رض) چويرمش و دائما حركتِ فكريهده يڭى سعيده يولداش اولمش. باشده إختيارلر رسالهسى اولارق، رسالهلرده او رابطه كشفياتى گوستره گوستره تا أهلِ ايمان حقّنده موتڭ نورانى و حياتدار و گوزل حقيقتنى گوروب گوستردى.
اوچنجيسى: بو آيت جفر و أبجد حسابيله هر طرفده سعيده هجوم ايدن اوچ چشيد موتڭ تماس زماننى و تاريخنى عينًا گوستروب توافق ايدر. ديمك آيتدهكى ”ميت“ كلمهسنڭ أفرادندن مدارِ نظر بر فردى و جفرجه اونڭ إسمى ”ميت“ عددينه تام توافقله خصوصى إشارته مظهر بر ماصدق ”سعيد النورسى“در