أوت أديبلر خصوصى و شخصى تاريخلرده اونڭ تقليدينى ياپمقله كلاملرينى گوزللشديردكلرى، هم جفر علمنڭ أڭ أساسلى بر قاعده‌سى و مهمّ بر آناختارى اولان مقامِ أبجدى ايله إشارت ايسه؛ هر جهتله عينِ شعور و نفسِ علم و محضِ إراده و تصادفى حاللرى اولميان و لزومسز مادّه‌لرى بولونميان قرآنڭ بو قدر آياتِ مشهوره‌سى إجماع ايله و إتّفاقله رسالۀِ‌ النوره إشارت و توافقلرى صراحت درجه‌سنده اونڭ مقبوليتنه بر شهادتدر و حق اولديغنه بر إمضادر و شاكردلرينه بر بشارتدر

بشنجى نقطه: بو حسابِ أبجدى، مقبول و عمومى بر دستورِ علمى و بر قانونِ أدبى اولديغنه دليللر پك چوقدر. بوراده يالڭز درت بش دانه‌سنى نمونه ايچون بيان ايده‌جگز

برنجيسى: بر زمان بنى إسرائيل عالملرندن بر قسمى حضورِ پيغمبريده سوره‌لرڭ باشلرنده‌كى {الم ❊ كهٰيٰعص} گبى مقطّعاتِ حروفيه‌يى ايشيتدكلرى وقت، حسابِ جفرى ايله ديديلر: ”يا محمّد! سنڭ امّتڭڭ مدّتى آزدر.“ اونلره مقابل ديدى: ”آز دگل.“ سائر سوره‌لرڭ باشلرنده‌كى مقطّعاتى اوقودى و فرمان ايتدى: ”داها وار.“ اونلر صوصديلر

ايكنجيسى: حضرتِ على رضى اﷲ عنهڭ أڭ مشهور قصيدۀِ جلجلوتيه‌سى، باشدن نهايته قدر بر نوع حسابِ أبجدى و جفر ايله تأليف ايديلمش و اويله ده مطبعه‌لرده باصيلمش.

اوچنجيسى: جعفرِ صادق رضى اﷲ عنه و محيى الدينِ عربى (رض) گبى أسرارِ غيبيه ايله اوغراشان ذاتلر و أسرارِ حروف علمنه چاليشانلر، بو حسابِ أبجدى‌يى غيبى بر دستور و بر آناختار قبول ايتمشلر

دردنجيسى: يوكسك أديبلر بو حسابى، أدبى بر قانونِ لطافت قبول ايدوب، أسكى زماندن بَرى اونى إستعمال ايتمشلر. حتّى لطافتڭ خاطرى ايچون، إرادى و صنعى و تقليدى اولمامق لازم گليركن، صنعى و قصدى بر صورتده او غيبى آناختارلرڭ تقليدينى ياپييورلر