Рисолати Аҳмадия | Рисолати Аҳмадия (ЎН ТЎҚҚИЗИНЧИ СЎЗ) | 34
(1-93)

Бу юксак ҳақиқатга икки тамсил дурбинидан боқса бўлади.

Биринчи тамсил. "Йигирма тўртинчи Сўз"да изоҳ этилганидек, масалан, бир подишоҳнинг ўз ҳукумати доираларида айриайри унвонлари, раийятининг табақаларида бошқабошқа ном ва васфлари, салтанатининг мартабаларида турли-туман исм ва аломатлари бордир. Мисол учун, Адлия доирасида - ҳокими одил; мулкияда - Султон; аскарияда - қўмондани аъзам; илмияда -Халифа... ва ҳоказо исм ва унвонлари бордир. Ҳар доирада битгадан маънавий тахти сифатида хос мақоми ва курсиси бўлади. У подшоҳ ўзи битга бўлса ҳам, у салтанат доираларида ва ҳукумат табақалари мартабаларида минг хил исм ва унвонга соҳиб бўла олади. Бирбирининг ичида минглаб тахти салтанати бўла олади. Гўё у ҳоким ҳар бир доирада маънавий шахийяти эътибори ила ва телефони ила мавжуд ва ҳозир тургандек, билади. Ва ҳар табақада қонуни ила, низоми ила, вакили ила кўринади, кўради. Ва ҳар бир мартабада парда орқасида ҳукми ила, илми ила, қуввати ила идора қилади, кузатади. Ва ҳар бир доиранинг бир маркази, бир манзили бордир. Аҳкомлари бирбиридан айридир. Табақотлари бирбиридан бошқадир. Хуллас, шундай бир султон ўзи истаган бир зотни бутун у доираларида кездириб, ҳар доирага хос бўлган шоҳона салтанати ва ҳокимона амрларини кўрсатиб, доирадан доирага, табақадан табақага кездириб, то ҳузурига келтиради. Сўнгра бутун у доираларга тааллуқли куллий умумий амрларини унга омонат топшириб, қайтариб олиб келиб қўяди.

Аудио мавжуд эмас