مكتوبات | يگرمنجى مكتوب | 350
(316-367)

ايشته بِالمشاهده هر موسمده روىِ زمينده گورديگمز بو فعاليتِ قدرت، قطعيًا دلالت ايدر كه: شو أفعالڭ منبعى اولان قدرته نسبةً؛ أڭ بيوك شى، أڭ كوچك شى قدر قولايدر و حدسز أفرادڭ ايجادى و إداره‌لرى، بر فرد قدر راحتجه ايجاد و إداره ايديلير.


اوچنجيسى: شو كائناتده، شو گورونن تصرّفات و أفعال ايله حكم ايدن صانعِ قديرڭ قدرتنه نسبةً، أڭ بيوك كلّ أڭ كوچك جزء قدر قولاى گلير. أفرادجه كثرتلى بر كلّينڭ ايجادى، بر تك جزئينڭ ايجادى قدر سهولتليدر. و أڭ عادى بر جزئيده، أڭ يوكسك بر قيمتِ صنعت گوستريله‌بيلير. شو حقيقتڭ سرِّ حكمتى اوچ منبعدن چيقار:


أوّلا: إمدادِ واحديتدن.


ثانيًا: يُسرِ وحدتدن.


ثالثًا: تجلّئِ أحديتدن.


برنجى منبع اولان إمدادِ واحديت: يعنى هر شى و بتون أشيا، بر تك ذاتڭ ملكى اولسه؛ او وقت واحديت جهتيله هر بر شيئڭ آرقه‌سنده، بتون أشيانڭ قوّتنى تحشيد ايده‌بيلير. و بتون أشيا، بر تك شى گبى قولايجه إداره ايديلير. شو سرّى، شويله بر تمثيل ايله فهمه تقريب ايچون ديرز؛ مثلا: ناصلكه بر مملكتڭ تك بر پادشاهى بولونسه، او پادشاه او وحدتِ سلطنت قانونى جهتيله، هر بر نفرڭ آرقه‌سنده بر اوردو قوّتِ معنويه‌سنى تحشيد ايده‌بيلير.. و ايده‌بيلديگى ايچون؛ او تك نفر، بر شاهى أسير ايده‌بيلير و شاهڭ فوقنده پادشاهى نامنه حكم ايده‌بيلير. هم او پادشاه، واحديتِ سلطنت سرّيله، بر نفرى و بر مأمورى إستخدام و إداره ايتديگى گبى، بتون اوردويى و بتون مأمورلرينى إداره ايده‌بيلير. گويا واحديتِ سلطنت سرّيله هركسى، هر شيئى، بر فردڭ إمدادينه گوندره‌بيلير. و هر بر فردى، بتون أفراد قدر بر قوّته إستناد ايده‌بيلير؛ يعنى اوندن مدد آلابيلير. أگر او واحديتِ سلطنت ايپى چوزولسه و باشى‌بوزوقلغه دونسه؛ او وقت هر بر نفر، حدسز بر قوّتى بردن غائب ايدوب، يوكسك بر مقامِ نفوذدن سقوط ايدر، عادى بر آدم مقامنه گلير. و اونلرڭ إداره و إستخداملرى، أفراد عددنجه مشكلات پيدا ايدر.

سس يوق