اون اوچنجى رجا: (حاشيه) بو رجاده سرگذشتِ حياتمڭ مهمّ بر لوحهسندن بحث ايدهجگمدن، هر حالده بر درجه اوزون اولاجق. اوصانمامڭزى و گوجنمهمڭزى آرزو ايدييورم. حربِ عموميده، روسڭ أسارتندن قورتولدقدن صوڭره، إستانبولده ايكى اوچ سنه دار الحكمتده خدمتِ دينيه بنى اوراده طورديردى. صوڭره قرآنِ حكيمڭ إرشاديله و غوثِ أعظمڭ همّتيله و إختيارلغڭ إنتباهيله إستانبولدهكى حياتِ مدنيهدن اوصانج و شعشعهلى حياتِ إجتماعيهدن بر نفرت گلدى. (داء الصّله) تعبير ايديلن إشتياقِ وطن حسّى بنى وطنمه سَوق ايتدى. مادام ئولهجگم، وطنمده ئولهيم دييه وانه گيتدم. هر شيدن أوّل، وانده خورخور دينيلن مدرسهمڭ زيارتنه گيتدم. باقدم كه؛ سائر وان خانهلرى گبى اونى ده روس إستيلاسنده أرمنيلر ياقمشلردى. وانڭ مشهور قلعهسى كه، طاغ گبى يكپاره طاشدن عبارتدر. بنم مدرسهم اونڭ تام آلتنده و اوڭا تام بيتيشكدر. بنم ترك ايتديگم يدى سكز سنه أوّل، او مدرسهمدهكى حقيقةً دوست، قارداش، أنيس طلبهلريمڭ خياللرى گوزيمڭ اوڭنه گلدى. او فداكار آرقداشلريمڭ بر قسمى حقيقى شهيد، ديگر بر قسمى ده او مصيبت يوزندن معنوى شهيد اولارق وفات ايتمشلردى.
بن آغلامقدن كنديمى طوتامدم و قلعهنڭ تا مدرسهنڭ اوستندهكى ايكى مناره يوكسكلگنده مدرسهيه ناظر تپهسنه چيقدم، اوطوردم. يدى سكز سنه أوّلكى زمانه خيالاً گيتدم. بنم خيالم قوّتلى اولديغى ايچون، بنى او زمانده خيلى گزديردى. أطرافده كيمسه يوقدى كه، بنى او خيالدن چويرسين و او زماندن چكسين. چونكه يالڭز ايدم. يدى سكز سنه ظرفنده، گوزيمى آچدقجه بر عصر زمان گچمش قدر بر تحوّلات گورويوردم. باقدم كه بنم مدرسهمڭ أطرافندهكى شهر ايچى قلعه ديبى موقعى، بتون باشدن آشاغىيه قدر يانديرلمش، تخريب ايديلمش. أوّلكى گورديگمدن شيمديكى گورديگمه، گويا ايكى يوز سنه صوڭره دنيايه گلوب، اويله حزين نظرله باقدم. او خانهلردهكى آدملرڭ چوغى ايله دوست و أحباب ايدم. قسمِ أعظمى اﷲ رحمت ايتسين مهاجرت ايله وفات ايتمشلر، غربتده پريشان اولمشلردى. هم أرمنى محلّهسندن باشقه وانڭ بتون مسلمانلرينڭ خانهلرى تخريب ايديلمش گوردم. بنم قلبم أڭ دريندن صيزلادى. او قدر رقّتمه طوقوندى كه، بيڭلر گوزم اولسيدى برابر آغلايهجقدى