ايكنجى مرتبۀِ نوريۀِ حسبيه: فطرتمده‌كى حدسز عجزمله برابر، إختيارلق و غربت و كيمسه‌سزلك و تجريدم ايچنده؛ أهلِ دنيا دسيسه‌لريله، جاسوسلريله بڭا هجوم ايتدكلرى هنگامده قلبمده ديدم: ”أللرى باغلى، ضعيف و خسته بر تك آدمه اوردولر تعرّض ايدييور. او بيچاره‌نڭ (يعنى بنم ايچون) بر نقطۀِ إستناد يوق مى؟“ دييه {حَسْبُنَا اﷲُ وَنِعْمَ الْوَكِيلُ} آيتنه مراجعت ايتدم. بڭا بيلديردى كه؛ إنتسابِ ايمانى تذكره‌سيله، قديرِ مطلق اويله بر سلطانه إستناد ايدرسڭ كه؛ زمين يوزنده هر بهارده درت يوز بيڭ ملّتدن مركّب نباتات و حيوانات اوردولرينڭ بتون جهازاتلرينى كمالِ إنتظام ايله ويرمكله برابر، هر سنه أشجار و طيور دينيلن او ايكى معظّم اوردوسنڭ ألبسه‌لرينى تازه‌لنديره‌رك يڭى لباسلر گيديرر، اوربالرينى و فورمالرينى دگيشديرر و طاووغڭ و قوشڭ فستانلرينى و چارشافلرينى تازه‌لنديرديگى گبى، طاغڭ لباسنى و صحرانڭ يوز اورتوسنى دگيشديرر. و باشده إنسان اولارق، حيواناتڭ معظّم اوردوسنڭ بتون أرزاقلرينى، دگل مدنى إنسانلرڭ صوڭ زمانده كشف ايتدكلرى أت و شكر و سائر طعاملرڭ خلاصه‌لرى گبى، بلكه يوز درجه او مدنى خلاصه‌لردن داها مكمّل و بتون طعاملرڭ هر نوعندن تخم و چكردك دينيلن رحمانى خلاصه‌لره قويوب؛ و او خلاصه‌لرى دخى، اونلرڭ پيشيرمه‌لرينه و إنبساطلرينه دائر قدرى تعريفه‌لرى ايچنه صاروب محافظه ايچون كوچوجك صندوقچه‌لره قويوب توديع ايدر. او صندوقجقلرڭ ايجادى ”كاف نون“ فابريقه‌سندن او قدر چابوق و قولاى و چوقلقله‌در كه، قرآن دير: ”بر أمر ايله ياپيلير.“ هم او عموم خلاصه‌لر بر شهرى طولديرمديغى و بربرينه بڭزه‌دكلرى و عين مادّه اولدقلرى حالده، رزّاقِ كريم اونلردن بر ياز موسمنده پيشيرديگى غايت متنوّع و لذيذ طعاملر، زمينڭ بتون شهرلرينى بر جهتده طولديره‌بيلير. ايشته سن، إنتسابِ ايمانى تذكره‌سيله بويله بر نقطۀِ إستناد بولابيلديگڭدن حدسز بر قوّته و قدرته طايانه‌بيليرسڭ