اون يدنجى مسئله: روايتده وار كه: ”دجّال چيقديغى گون بتون دنيا ايشيتير و قرق گونده دنيايى گزر و خارق العاده بر أشگى واردر.“
اﷲ أعْلَم، بو روايتلر تمامًا صحيح اولمق شرطيله تأويللرى شودر: بو روايتلر معجزانه خبر ويرر كه، ”دجّال زماننده واسطۀِ مخابره و سياحت او درجه ترقّى ايدهجك كه، بر حادثه بر گونده عموم دنياده ايشيديلهجك. راديو ايله باغيرر، شرق غرب ايشيتير و عموم جريدهلرنده اوقونهجق. و بر آدم قرق گونده دنيايى دور ايدهجك و يدى قطعهسنى و يتمش حكومتنى گورهجك و گزهجك.“ دييه ظهورندن اون عصر أوّل تلغراف، تلفون، راديو، شمندوفر، طيّارهدن معجزانه خبر ويرر. هم دجّال، دجّاللق حيثيتيله دگل، بلكه غايت مستبد بر قرال صفتيله ايشيديلير. و گزمهسى ده هر يرى إستيلا ايتمك ايچون دگل، بلكه فتنهيى اويانديرمق و إنسانلرى باشدن چيقارمق ايچوندر. و بينديگى مركبى و حمارى ايسه؛ يا شمندوفردر كه بر قولاغى و بر باشى جهنّم گبى آتش اوجاغى، ديگر قولاغى يالانجى جنّت گبى گوزلجه تزيين و تفريش ايديلمش. دشمنلرينى آتشلى باشنه، دوستلرينى ضيافتلى باشنه گوندرر. وياخود اونڭ أشگى، مركبى؛ دهشتلى بر اوتوموبيلدر ويا طيّارهدر وياخود...... (سكوت لازم!)
اون سكزنجى مسئله: روايتده وار كه: ”اُمّتم إستقامتله گيتسه، اوڭا بر گون وار.“ يعنى {فِى يَوْمٍ كَانَ مِقْدَارُهُ اَلْفَ سَنَةٍ} آيتنڭ سرّيله بيڭ سنه حاكمانه و مكمّل ياشايهجق. أگر إستقامتده گيتمزسه، اوڭا ياريم گون وار. يعنى آنجق بش يوز سنه قدر حاكميتى و غالبيتى محافظه ايدر.
اﷲ أعْلَم، بو روايت قيامتدن خبر ويرمك دگل؛ بلكه إسلاميتڭ غالبانه حاكميتندن و خلافتڭ سلطنتندن بحث ايدر كه، عينِ حقيقت و بر معجزۀِ غيبيه اولارق عينًا اويله چيقمش. چونكه خلافتِ عبّاسيهنڭ آخرنده، اونڭ أهلِ سياستى إستقامتى غيب ايتديگى ايچون، بش يوز سنه قدر ياشامش. فقط اُمّتڭ هيئتِ مجموعهسى ايسه إستقامتى غيب ايتمهديگندن خلافتِ عثمانيه إمداده گلوب بيڭ اوچيوز سنه قدر حاكميتى دوام ايتديرمش. صوڭره عثمانلى سياسيونلرى دخى إستقامتى محافظه ايدهمديگندن، او ده آنجق (خلافتله) بش يوز سنه ياشايهبيلمش. بو حديثڭ معجزانه إخبارينى، خلافتِ عثمانيه كندى وفاتيله تصديق ايتمش. بو حديثى باشقه رسالهلرده دخى بحث ايتديگمزدن بوراده قيصه كسييورز