الحاصل: وجود كائناتلرى و حدسز عدم عالملرى بربرلريله چارپيشيركن و جنّت و جهنّم گبى ميوه‌لر ويرركن و بتون وجود عالملرى ”الحمد ِﷲ الحمد ِﷲ“ و بتون عدم عالملرى ”سبحان اﷲ سبحان اﷲ“ ديركن و إحاطه‌لى بر قانونِ مبارزه ايله مَلكلر شيطانلرله و خيرلر شرلرله، تا قلبڭ أطرافنده‌كى إلهام، وسوسه ايله مجادله ايدركن؛ بردن مَلكلره ايمانڭ بو ميوه‌سى تجلّى ايدر، مسئله‌يى حلّ ايدوب قراڭلق كائناتى ايشيقلانديرر. {اَﷲُ نُورُ السَّمٰوَاتِ وَاْلاَرْضِ} آيتنڭ أنوارندن بر نورينى بزه گوسترر و بو ميوه نه قدر طاتلى اولديغنى طاتديرر

ايكنجى بر كلّى ميوه‌سنه يگرمى دردنجى و ألفلر كرامتنى گوسترن يگرمى طوقوزنجى سوزلر إشارت ايدوب پارلاق بر صورتده مَلكلرڭ وجودينى و وظيفه‌سنى إثبات ايتمشلر. أوت كائناتڭ هر طرفنده، جزئى و كلّى هر شيده، هر نوعده، كندينى طانيتديرمق و سَوْديرمك ايچنده مرحمتكارانه بر حشمتِ ربوبيت، ألبته او حشمته، او مرحمته، او طانيتديرمغه، او سَوْديرمگه قارشى شكر و تقديس ايچنده بر گنيش و إحاطه‌لى و شعوركارانه بر عبوديتله مقابله ايتمه‌سى لازم و قطعيدر. و شعورسز جمادات و أركانِ عظيمۀِ كائنات حسابنه او وظيفه‌يى، آنجق حدسز مَلكلر گوره‌بيلير و او سلطنتِ ربوبيتڭ هر طرفده، ثراده ثريّاده، زمينڭ تملنده، طيشنده حكيمانه و حشمتكارانه إجراآتنى اونلر تمثيل ايده‌بيليرلر