هر بر عنصرڭ، مادّى و معنوى قيش و زلزله گبى حادثهلرڭ يوزر خيرلى نتيجهلرى و غايهلرى واركن؛ شرلى و ضررلى بر تك نتيجهسى ايچون اونى وظيفهسندن طورديرمق، او يوزر خيرلى نتيجهلرى ترك ايتمكله، يوزر شرّ ياپمق، تا بر تك شرّ گلمسين گبى حكمته، حقيقته، ربوبيته منافى اولور. فقط كلّى قانونلرڭ تضييقندن فرياد ايدن فردلره، عناياتِ خاصّه و إمداداتِ خصوصيه ايله و إحساناتِ مخصوصه ايله رحمٰن الرحيم هر بيچارهنڭ إمدادينه يتيشهبيلير. دردلرينه درمان يتيشديرر. فقط او فردڭ هوسيله دگل، حقيقى منفعتيله يارديم ايدر. بعضًا، دنياده ايستديگى بر جامه مقابل، آخرتده بر ألماس ويرر.
* * *
استاديمزڭ و رسالۀِ النورڭ جدّى حقائقلرى ايچنده أڭ طاتلى بر فاكههسى توافق اولديغى ايچون، قارداشلريمزه ينه بو ايكى گون ظرفنده كوچك بر ايكى توافقى، سزه بوندن أوّلكى توافقه حاشيه اولارق يازييورز:
أوت ناصلكه كلماتده و كلماتِ مكتوبهده توافق؛ بر قصد، بر عنايتِ خصوصيهيى گوسترييور. بعضًا خارقه اولوب كرامت درجهسنه چيقييور. بعضًا لطيف بر ظرافت ويرييور. عينًا اويله ده، رسالۀِ النوره عائد و استاديمزه عائد حادثاتده ده عينًا قصدى و عنايتكارانه توافقى، أقوالدهكى او أفعالده دخى گورويورز. أزجمله:
سزه يازيلان، درت آى گلمهين خانه صاحبهسى ايچون أمين قارداشمزه ديدى: ”خبر گوندر“ تكلّمنده، اونڭ قپو چالماسى توافق ايتديگى گبى؛ عين جمله، ايكى دفعه اوقونديغى زمان، ”أمينه ديديگى“ كلمهسى اوقونديغى آننده، آشاغيكى قپويى أمين آچدى. گلمك زمانى گلمهدن گلدى. ايكنجى گون، ينه باشقه بر آدمه اوقونديغى وقت، ”أمينه ديديگى“ كلمهسنى اوقوديغى وقت، عين آنده يوقارى قپويى أمين آچدى، گلمك عادتنه مخالف اولارق گلدى، گيردى. بو ايكى توافق، خانه صاحبهسنڭ توافقنه توافقى گوسترييور كه؛ أڭ جزئى ايشلريمز ده تصادف دگل، قصدى توافقدر.