ЛӘМАЛАР | Егерме бишенче ләма | 13
(1-16)

     яки вакыт уздыру өчен берәр кызык табыйк," кебек кайгылы сүзләрне аннан ишетерсең.. яисә бетмәгән теләкләрдән кил­үче: "Бу әйберем җитешми, яки бу эшне эшләсә идем" кебек зарланулар­ны ишетәчәксең. Син бер бәлагә дучар булган, я эшче һәм мәшәкатьле бер хәлдә булган бер фәкыйрьдән сора: "Ни хәлдәсең?" Акылы башында булса, әйтәчәк ки: "Шөкерләр булсын Раббыма, яхшы, эшлимен. Әх, бу кояш тиз батмаса иде, бу эшне дә бетерсә идем.. вакыт бик тиз үтә.. гомер тик тормый, үтә дә китә. Вакыт­лыча гына зәхмәт кичерәм, фәкать бу да узар, һәр нәрсә шулай тиз уза," - дип, го­мернең никадәр кыйммәтле булганлы­гын, үтүенә борчылуы белән белдерәчәк. Димәк, мәшәкать һәм эшләү белән гомернең ләззәтен һәм хәятнең кыйммәтен аңлый. Рәхәтлек һәм сихәтлек исә гомерне ялыктыргыч итә ки, тиз узуын теләтә. Әй хаста кардәш! Белеп тор, башка рисаләләрдә тәфсилләп, катгый бер сурәттә исбат ителгәне кебек; бәла-казаларның, начарлыкларның, хәтта гөнаһларның асылы һәм нигезе - юклыктыр. Юклык исә начарлыктыр, караңгылыктыр; артык дәвамлы ял итү, тынлык, тынычлык, торгынлык кебек халәтләр, юклыкка якынлыгы өчендер ки, юк булудагы ка­раңгылыкны тойдырып кайгы китерер. Хәрәкәт һәм үзгәреш исә - барлыктыр, барлыкны хис иттерер. Барлык исә - чиста хәердер, нурдыр. Хакыйкать шулай булганга күрә; синдәге хасталык, кыйммәтле хәятне сафландыру, куәтләндерү, үстерү һәм тәнеңдәге башка кешелек җиһазларын бу хасталы әгъзаң тирәсенә ярдәм йөзеннән юнәлдертү һәм, Сани-и Хәкимнең  аеры-аеры исемнәренең бизәкләрен күрсәтү кебек, күп вазифалар өчен, ул хасталык синең вөҗүдеңә (гәүдәңә) кунак буларак җибә­релгәндер. Иншә Аллаһ, вазифасын тиз бетерер, китәр. Һәм сәламәтлеккә әйтер ки; син кил, минем урынымда мәңгелеккә кал, вазифаңны үтә, бу өй - синекедер, сәламәттә кал.

 
      ЕГЕРМЕНЧЕ ДӘВА: Әй чиренә дәва эзләгән хаста! Хасталык ике төрледер. Бер төре - хакыйкый (чын), бер төре дә - вәһми (шөбһәләнүдән туган, булмаган чирне бар дип уйлау). Хакыйкый төре исә: Шәфи-и Хәким-и Зүлҗәләл, бөек даруханә булган җир шарында, һәр чиргә бер дәва хәзерләгән. Ул дәвалар исә чирләрне көтәрләр. Һәр чиргә бер дәва бар иткәндер. Дәвалану өчен даруларны эзләү, куллану хәләл­дер. Фәкать тәэсирнең һәм шифаның Җәнаб-е Хактан икәнен белү кирәктер. Дәваны ул биргәне кебек, шифаны да ул бирә... үз эшенең остасы, диндар табибларнын киңәшләрен тоту, әһәмиятле бер дарудыр. Чөнки күп хасталыклар начар кулланудан, тыйганнардан тыелмаудан, исрафтан, хаталардан, азгынлыктан һәм дикъкатьсезлектән килә. Диндар табиб, әлбәттә, хәләл бер даирәдә үгет-нәсыйхәт бирер. Начар кулланудан, исрафтан тыяр, юату бирер.. хаста ул үгеткә һәм юатуга ышанып, хасталыгы җиңеләер, авыр­лык урынына бер тынычлык табар. Әмма вәһми (ягъни шөбһәләнүдән туган) хасталык исә: аның иң тәэсирле даруы - әһәмият бирмәү­дер. Әһәмият биргән саен ул үсәр, зураер. Әһәмият бирмәсә кечерәер, та­ралыр. Ничек мәсәлән, бал кортларына юлыккач чәбәләнсәң, алар башка сарылырлар, чәбәләнмәсәң, тара­лырлар.

Тавыш юк