ونيز پيشوايان معتزله كه از علما متبحر كلام محسوب مي شوند فريفته زينت ظاهري فلسفه گرديده ودلچسپي زياد به آن نشان داده, عقل را حاكم قرار دادند وبه مشكل توانستند درجهُ يك مومن فاسق ومبتدع را كسب نمايند
وهمچنان "ابوالاعلي معري" كه از مشاهير ادباي اسلام ومعروف به بدبيني است, ونيز "عمر خيام" كه موصوف به گريه هاي يتيمانه مي باشد, وادباي ديگري مثل آنها از هوسبازي هاي آن آئين بهره گرفتند وبه همين سبب سيلي تكفير وتحقير اهل حقيقت وكمال را بر سر خوردند, واهل حقيقت با زجر وتوبيخ به آنها گفتند: " اي گستاخان بي ادبي مي كنيد, ودر راه كفر والحادگام نهاده ايد, وافراد بي عقيده وبي ايمان را در دامان ادبيات تان مي پرورانيد"
ويكي از نتايج اساسات فاسد فلسفه اينست كه "من" با آنكه در ذات خود ماهيت ضعيفي همچون هوا يا بخار دارد, اما بخاطريكه فلسفه با نگرش شومش از جهت معناي اسمي به آن مي نگرد "من" بخار مانند "به مايع تبديل مي شود, سپس به علت مانوس وغوطه ور شدن در ماديات گويا غلظت كسب مي كند, بعد ها غفلت وانكار به اودست مي دهد و"انانيت" منجمد مي گردد‌ متعاقباً با عصيان ونا فرماني از اوامر ودستورات الهي مكدر مي شود وشفا فيتش را از دست مي دهد سر انجام رفته – رفته ضخامت پيدا مي كند وصاحبــــش را مي بلعد به اين هم اكتفا ننموده, با افكار انساني متورم مي شود وانسانها وحتي اسباب را به خود قياس نموده نوعي فرعونيت بــه خود قايل مي شود- با وجودي كه نفس از آن متنفر ومنزجر اســت- اينجاست كــه ژست مبارزه با ا وامـر خالق ذ والجــلال را مي گيرد ومي گويد: "من يحي العظام وهي رميم" وبه گونهُ كه قادر مطلق را به مبارزه مي طلبد ا ورا متهم به عجز مي سازد, حتي در اوصاف خالق ذوالجلال مداخله كرده, هر آنچه را كه مطابق ميل وخواهشاتش نبوده وبه فرعونيت نفسش خوشايند نباشد, رد, انكار ويا تحريف مي كند
مثلاً:
گروهي از فلاسفه اسم "موجب بالذات"را روي پروردگار نهاده , اختيار واراده اش را نفي كردند وشهادت تمام هستي را بر اراده مطلقش تكذيب نمودند سبحان الله ! با آنكه تمام موجودات هستي از ذرات گرفته تا خورشيد با تعينات, انتظامات , حكمتها , وميزانهايش, آشكارا بر اراده خالق خود دلالت دارد, باز هم چشم فلسفه آنرا نمي بيند! خداوند چشمش را كور كند
گروهي ديگر از فلاسفه مدعـي اند كــه "علم الهي به جزئيات تعلق نمي گيرد", اينها احاطه پر عظمت علم الهي را نفي كردند ودر اين مورد گواهي صادقانه همه موجودات را رد نمودند