Kesimpulan:

Sesungguhnya Tuhan Yang Maha Mencipta Lagi Maha Bijaksana telah menentukan satu noktah kesempurnaan yang sesuai bagi setiap benda. Dia juga telah menentukan cahaya kewujudan yang sesuai baginya. Kemudian Allah membawa benda itu ke arah noktah kesempurnaan itu, berdasarkan kesediaan yang dikurnia-kan kepadanya.

Sebagaimana undang-undang rabbani ini berjalan pada seluruh tumbuh-tumbuhan dan haiwan, ia juga berjalan pada benda-benda beku, sehingga Allah (s.w.t.) boleh mengurniakan suatu peningkatan kepada tanah biasa sehingga ke darjat menjadi berlian dan batu permata.

Daripada hakikat ini, terbongkar satu sudut daripada undang-undang yang agung, iaitu 'undang-undang al-rububiyyah'.

Ketika Allah Yang Maha Mencipta Lagi Maha Mulia mem-pergunakan binatang bagi melaksanakan undang-undang 'pembiakan' yang agung itu, Allah mengumiakan kelazatan yang juz'i kepada binatang itu, sebagai balasan kepada pelaksanaan tugasannya. Allah memberikan balasan kesempurnaan yang tinggi kepada binatang-binatang yang digunakan bagi melaksanakan arahan-arahan rabbani - seperti burung hantu dan lebah - dengan memberikannya kedudukan yang menyebarkan perasaan kerinduan dan kenikmatan.

Daripada hakikat ini pula, terbongkar satu lagi sudut daripada undang-undang yang agung, iaitu 'undang-undang kemurahan'.

Hakikat segala sesuatu tertuju dan terikat dengan penjelmaan salah satu nama daripada al-asma' al-husna. Setiap hakikat itu ibarat cermin yang membalikkan bagi setiap al-asma' al-husna. Sesuatu yang biar macam manapun indahnya, keindahannya itu kembali kepada kemuliaan dan ketinggian nama tersebut, sebagaimana yang dikehendakinya. Sama ada benda itu diketahui atau tidak, maka hanya kedudukan keindahannya itu sahaja yang dituntut, pada pandangan hakikat.

Daripada hakikat ini pula, terbongkar satu sudut daripada undang-undang yang agung, iaitu 'undang-undang pencantikan dan keindahan'.

Kedudukan dan kesempurnaan yang dikurniakan Tuhan Yang Maha Mencipta Lagi Maha Bijaksana kepada sesuatu, ber-dasarkan perlembagaan 'kemurahan', tidak diminta dikembali-kan setelah berlalu tempoh masa dan berakhir umur sesuatu itu. Bahkan hasil, natijah, identiti maknawi dan rohnya (sekiranya ia mempunyai roh) tetap berkekalan.