بِسْمِ اﷲِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ ❊ اَلَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِالْغَيْبِ

ايمانده نه قدر بيوك بر سعادت و نعمت و نه قدر بيوك بر لذّت و راحت بولونديغنى آڭلامق ايسترسه‌ڭ؛ شو تمثيلى حكايه‌جگه باق، ديڭله

بر وقت ايكى آدم، هم كيف، هم تجارت ايچون سياحته گيدرلر. برى خودبين، طالعسز بر طرفه؛ ديگرى خدابين، بختيار ديگر طرفه سلوك ايدر، گيدرلر.

خودبين آدم، هم خودگام، هم خود أنديش، هم بدبين اولديغندن بدبينلك جزاسى اولارق نظرنده پك فنا بر مملكته دوشر. باقار كه: هر يرده عاجز بيچاره‌لر، زوربا مدهش آدملرڭ أللرندن و تخريباتلرندن واويلا ايدييورلر. بتون گزديگى يرلرده بويله حزين، أليم بر حالى گورور. بتون مملكت، بر ماتمخانۀِ عمومى شكلنى آلمش. كنديسى شو أليم و مظلم حالتى حسّ ايتمه‌مك ايچون سرخوشلقدن باشقه چاره بولاماز. چونكه هركس اوڭا دشمن و أجنبى گورونويور. و اورته‌لقده دخى، مدهش جنازه‌لرى و مأيوسانه آغلايان يتيملرى گورور. وجدانى، عذاب ايچنده قالير. ديگرى خدابين، خداپرست و حق أنديش، گوزل أخلاقلى ايدى كه: نظرنده پك گوزل بر مملكته دوشدى. ايشته بو ايى آدم، گيرديگى مملكتده بر عمومى شنلك گورويور. هر طرفده بر سُرور، بر شهر آيين، بر جذبه و نشئه ايچنده ذكرخانه‌لر؛ هركس اوڭا دوست و أقربا گورونور. بتون مملكتده ياشاسينلر و تشكّرلر ايله بر ترخيصاتِ عموميه شنلگى گورويور. هم تكبير و تهليل ايله مسرورانه أخذِ عسكر ايچون بر طاول، بر موسيقى سسى ايشيدييور. أوّلكى بدبختڭ هم كندى، هم عموم خلقڭ ألمى ايله متألّم اولماسنه بدل؛ شو بختيار، هم كندى، هم عموم خلقڭ سرورى ايله مسرور و مفرّح اولور. هم گوزلجه بر تجارت ألنه گچر، اللّٰهه شكر ايدر. صوڭره دونر، اوته‌كى آدمه راست گلير. حالنى آڭلار. اوڭا دير: ”ياهو سن ديوانه اولمشسڭ. باطنڭده‌كى چركينلكلر، ظاهريڭه عكس ايتمش اولمالى كه، گولمگى آغلامق، ترخيصاتى صويمق و تالان ايتمك توهّم ايتمشسڭ. عقلڭى باشڭه آل، قلبڭى تميزله. تا، شو مصيبتلى پرده سنڭ نظرڭدن قالقسين، حقيقتى گوره‌بيله‌سڭ. زيرا نهايت درجه‌ده عادل، مرحمتكار، رعيت‌پرور، مقتدر، إنتظام‌پرور، مشفق بر مَلِكڭ مملكتى، هم بو درجه گوز اوڭنده آثارِ ترقّيات و كمالات گوسترن بر مملكت، سنڭ وهمڭڭ گوسترديگى صورتده اولاماز.“ صوڭره او بدبختڭ عقلى باشنه گلير، ندامت ايدر. ”أوت، بن عشرتدن ديوانه اولمشدم. اﷲ سندن راضى اولسون كه، جهنّمى بر حالتدن بنى قورتاردڭ.“ دير.