اوچنجى مسئله كه، أجسادڭ دفعةً إنشاسنڭ مثالى ايسه: بهار موسمنده بر قاچ گون ظرفنده، نوعِ بشرڭ عمومندن بيڭ درجه زياده اولان عموم آغاجلرڭ بتون ياپراقلرى، أوّلكى بهارڭ عينى گبى بردن مكمّل بر صورتده إنشالرى و ينه عموم آغاجلرڭ عموم چيچكلرى و ميوه‌لرى و ياپراقلرى، گچمش بهارڭ محصولاتى گبى، برق گبى بر سرعتله ايجادلرى؛ هم او بهارڭ مبدألرى اولان حدسز تخمجقلرڭ، چكردكلرڭ، كوكلرڭ، بردن برابر إنتباهلرى و إنكشافلرى و إحيالرى؛ هم كميكلردن عبارت اولارق آياقده طوران أموات گبى بتون آغاجلرڭ جنازه‌لرى بر أمر ايله دفعةً بَعْثُ بَعْدَ الْمَوْته مظهريتلرى و نشرلرى؛ هم كوچوجك حيوان طائفه‌لرينڭ حدسز أفرادلرينڭ غايت درجه‌ده صنعتلى بر صورتده إحيالرى؛ هم بِالخاصّه سينكلر قبيله‌لرينڭ حشرلرى و بِالخاصّه دائما يوزينى، گوزينى، قنادينى تميزله‌مكله بزه آبدستى و نظافتى إخطار ايدن و يوزيمزى اوقشايان گوزم اوڭنده‌كى قبيله‌نڭ بر سنه‌ده نشر اولان أفرادى، بنى آدمڭ آدم زمانندن بَرى گلن عموم أفرادندن فضله اولديغى حالده، هر بهارده سائر قبيله‌لر ايله برابر بر قاچ گون ظرفنده إنشالرى و إحيالرى، حشرلرى؛ ألبته قيامتده أجسادِ إنسانيه‌نڭ إنشاسنه بر مثال دگل، بلكه بيڭلر مثالدرلر

أوت دنيا دار الحكمت و آخرت دار القدرت اولديغندن؛ دنياده حكيم، مرتّب، مدبّر، مربّى گبى چوق إسملرڭ إقتضاسيله، دنياده ايجادِ أشيا بر درجه تدريجى و زمان ايله اولماسى؛ حكمتِ ربّانيه‌نڭ مقتضاسى اولمش. آخرتده ايسه، حكمتدن زياده قدرت و رحمتڭ تظاهرلرى ايچون مادّه‌يه و مدّته و زمانه و بكله‌مگه إحتياج بيراقمه‌دن بردن أشيا إنشا ايديلييور. بوراده بر گونده و بر سنه‌ده ياپيلان ايشلر، آخرتده بر آنده، بر لمحه‌ده إنشاسنه إشارةً قرآنِ معجز البيان {وَمَا اَمْرُ السَّاعَةِ اِلاَّ كَلَمْحِ الْبَصَرِ اَوْ هُوَ اَقْرَبُ} فرمان ايدر.