اوچنجى خطوه‌ده: {مَا اَصَابَكَ مِنْ حَسَنَةٍ فَمِنَ اﷲِ وَمَا اَصَابَكَ مِنْ سَيِّئَةٍ فَمِنْ نَفْسِكَ} درسنى ويرديگى گبى: نفسڭ مقتضاسى، دائما اييلگى كندندن بيلوب فخر و عُجْبه گيرر. بو خطوه‌ده: نفسنده يالڭز قصورى و نقصى و عجزى و فقرى گوروب؛ بتون محاسن و كمالاتنى، فاطرِ ذو الجلال طرفندن اوڭا إحسان ايديلمش نعمتلر اولديغنى آڭلايوب، فخر يرنده شكر و تمدّح يرنده حمد ايتمكدر. شو مرتبه‌ده تزكيه‌سى، {قَدْ اَفْلَحَ مَنْ زَكّٰيهَا} سرّيله شودر كه: كمالنى كمالسزلكده، قدرتنى عجزده، غناسنى فقرده بيلمكدر.

دردنجى خطوه‌ده: {كُلُّ شَيْءٍ هَالِكٌ اِلاَّ وَجْهَهُ} درسنى ويرديگى گبى: نفس، كندينى سربست و مستقل و بِالذّات موجود بيلير. اوندن بر نوع ربوبيت دعوا ايدر. معبودينه قارشى عداوتكارانه بر عصيانى طاشير. ايشته گله‌جك شو حقيقتى درك ايتمكله اوندن قورتولور. حقيقت شويله‌در كه: هر شى نفسنده معناىِ إسميله فانيدر، مفقوددر، حادثدر، معدومدر. فقط معناىِ حرفيله و صانعِ ذو الجلالڭ أسماسنه آيينه‌دارلق جهتيله و وظيفه‌دارلق إعتباريله شاهددر، مشهوددر، واجددر، موجوددر. شو مقامده تزكيه‌سى و تطهيرى شودر كه: وجودنده عدم، عدمنده وجودى واردر. يعنى كندينى بيلسه، وجود ويرسه؛ كائنات قدر بر ظلماتِ عدم ايچنده‌در. يعنى وجودِ شخصيسنه گووه‌نوب موجدِ حقيقيدن غفلت ايتسه؛ ييلديز بوجگى گبى بر شخصى ضياىِ وجودى، نهايتسز ظلماتِ عدم و فراقلر ايچنده بولونور، بوغولور. فقط أنانيتى بيراقوب، بِالذّات نفسى هيچ اولديغنى و موجدِ حقيقينڭ بر آيينۀِ تجلّيسى بولونديغنى گورديگى وقت، بتون موجوداتى و نهايتسز بر وجودى قزانير. زيرا بتون موجودات، أسماسنڭ جلوه‌لرينه مظهر اولان ذاتِ واجب الوجودى بولان، هر شيئى بولور.