هم (نقلِ صحيح ايله) ”بيت المقدسڭ فتحنده بيوك بر طاعون چيقهجق.“ فرمان ايتمشدى. حضرتِ عُمَر زماننده بيت المقدس فتح اولندى. و اويله بر طاعون چيقدى كه، اوچ گونده يتمش بيڭ وفيات اولدى.
هم (نقلِ صحيح ايله) او زمانده وجودى اولميان بصره و بغدادڭ وجوده گلهجكلرينى و بغداده دنيا خزينهلرينڭ گيرهجگنى و توركلر و بحرِ حزر أطرافندهكى ملّتلر ايله عربلر محاربه ايدهجكلرينى و صوڭره اونلر چوقلقله إسلاميته گيرهجك، عربلره عربلر ايچنده حاكم اولاجقلرينى خبر ويرمش. ديمش كه: {يُوشِكُ اَنْ يَكْثُرَ فِيكُمُ الْعَجَمُ يَاْكُلُونَ فَيْئَكُمْ وَ يَضْرِبُونَ رِقَابَكُمْ}
هم فرمان ايتمش كه: {هَلاَكُ اُمَّتِى عَلٰى يَدِ اُغَيْلِمَةٍ مِنْ قُرَيْشٍ} دييه، أمويهنڭ يزيد و وليد گبى شرير رئيسلرينڭ فسادينى خبر ويرمش.
هم يمامه گبى بر قسم يرلرده، إرتداد وقوع بولاجغنى خبر ويرمش.
هم غزوۀِ مشهورۀِ خندقده فرمان ايتمش كه: {اِنَّ قُرَيْشًا وَ اْلاَحْزَابَ لاَ يَغْزُونِى اَبَدًا وَ اَنَا اَغْزُوهُمْ} دييه، ”بوندن صوڭره اونلر بڭا دگل، بلكه بن اونلره هجوم ايدهجگم!“ خبر ويرمش، خبر ويرديگى گبى چيقمش.
هم (نقلِ صحيح ايله) وفاتندن بر ايكى آى أوّل فرمان ايتمش كه: {اِنَّ عَبْدًا خُيِّرَ فَاخْتَارَ مَا عِنْدَ اﷲِ} دييه، وفاتنى خبر ويرمش.
هم زيد ابن صُوَحَان حقّنده فرمان ايتمش كه: {يَسْبِقُ عُضْوٌ مِنْهُ اِلَى الْجَنَّةِ} زيددن أوّل، بر عضوى شهيد ايديلهجگنى خبر ويرمش. بر زمان صوڭره، نِهَاوندْ حربنده بر ألى كسيلمش. ديمك أڭ أوّل او أل شهيد اولوب، معنًا جنّته گيتمش.