ايكنجى مسلك اودر كه: حضرتِ جبرائيل، ميكائيل، عزرائيل گبى ملائكۀِ عظام، برر ناظرِ عمومى حكمنده.. كندى نوعلرندن و كنديلرينه بڭزر كوچك طرزده عونه‌لرى واردر. و او معاونلر، أنواعِ مخلوقاته گوره آيرى آيريدرلر. صلحانڭ (حاشيه ١) أرواحنى قبض ايدن باشقه‌در؛ أهلِ شقاوتڭ أرواحنى قبض ايدن ينه باشقه‌در. ناصلكه {وَ النَّازِعَاتِ غَرْقًا ❊ وَ النَّاشِطَاتِ نَشْطًا} آيتى إشارت ايدييور كه: ”قبضِ أرواح ايدن، طائفه طائفه‌در.“ بو مسلگه گوره؛ حضرتِ موسى عليه السلام، حضرتِ عزرائيل عليه السلامه دگل، بلكه عزرائيلڭ بر عونه‌سنڭ مثالى جسدينه، فطرى جلالتنه و خلقى جلادتنه و جنابِ حقّڭ ياننده نازدار اولماسنه بناءً، اوڭا بر طوقات عشق ايتمك غايت معقولدر. (حاشيه ٢)

اوچنجى مسلك: يگرمى طوقوزنجى سوزڭ دردنجى أساسنده بيان ايديلديگى گبى و أحاديثِ شريفه‌نڭ دلالت ايتديگى اوزره: ”بعض ملائكه‌لر وار كه، قرق بيڭ باشى وار. هر باشنده، قرق بيڭ ديلى وار (ديمك، سكسان بيڭ گوزى دخى وار.) هر بر ديلده، قرق بيڭ تسبيحات وار.“ أوت مادام ملائكه‌لر عالمِ شهادتڭ أنواعنه گوره مؤكّلدرلر؛ عالمِ أرواحده او أنواعڭ تسبيحاتلرينى تمثيل ايدييورلر، ألبته اويله اولمق لازم گلير. چونكه مثلا كُرۀِ أرض بر مخلوقدر، جنابِ حقّى تسبيح ايدييور. دگل قرق بيڭ، بلكه يوز بيڭلر باش حكمنده أنواعلرى وار. هر نوعڭ، يوز بيڭلر ديل حكمنده أفرادلرى وار و هكذا... ديمك كُرۀِ أرضه مؤكّل مَلگڭ قرق بيڭ، بلكه يوز بيڭلر باشى اولمالى. و هر باشنده ده يوز بيڭلر ديل اولمالى و هكذا... ايشته بو مسلگه بناءً، حضرتِ عزرائيل عليه السلامڭ هر فرده متوجّه بر يوزى و باقار بر گوزى واردر. حضرتِ موسى عليه السلامڭ، حضرتِ عزرائيل عليه السلامه طوقات وورمه‌سى؛ حاشا عزرائيل عليه السلامڭ ماهيتِ أصليه‌سنه و شكلِ حقيقيسنه دگل و بر تحقير دگل و عدمِ قبول دگل؛ بلكه وظيفۀِ رسالتڭ داها دوامنى و بقاسنى آرزو ايتديگى ايچون، كندى أجلنه دقّت ايدن و خدمتنه سد چكمك ايسته‌ين بر گوزه شامار وورمش و وورور