ثانيًا: اوننجى سوزڭ آخرنده دينيلديگى گبى؛ بو كائنات صانعنڭ سرمدى ربوبيتى، رحمتى، حكمتى، أزلى أبدى جمالى، جلالى، كمالى و نهايتسز صفتلرى و يوزر إسملرى آخرتى قطعى بر صورتده ايستديگى گبى؛ قرآن، بيڭلر آيات و برهانلرى ايله و محمّد عليه الصلاة والسلام يوزر معجزات و حجّتلريله و بتون أنبيا عليهم السلام و سماوى كتابلر و صحفلر، حدسز دليللريله شهادت ايتدكلرى دارِ آخرتده‌كى حياتِ باقيه‌يه اينانميان بر إنسان، كندينى دنياده دخى كفردن نشئت ايدن بر معنوى جهنّمه آتار، دائما عذاب چكر. رهبرده ايضاح ايديلديگى گبى، بتون گچمش و گله‌جك زمانلر و مخلوقلر و كائناتلر، زوال و فراقلريله متماديًا اونڭ روح و قلبنه حدسز ألملرى ياغديرييورلر، جهنّمه گيتمه‌دن أوّل جهنّم عذابنى چكديرييورلر

ثالثًا: {يَوْمِ الدِّينِ} رمزيله بيوك و قوّتلى بر حجّتِ حشريه‌يه إشارت ايدر. فقط بو مقامده بردن بر حال، او حجّتى باشقه زمانه تأخيرينه سبب اولدى؛ بلكه ده اوڭا داها إحتياج قالمادى. چونكه نور رساله‌لرى، گيجه‌دن صوڭره گوندوزڭ و قيشدن صوڭره بهارڭ گلمه‌سى قطعيتنده يوزر قوّتلى حجّتلرله حشرڭ صباحنى و نشرڭ بهارينى إثبات ايتمشلر

بشنجى كلمه: {اِيَّاكَ نَعْبُدُ وَاِيَّاكَ نَسْتَعِينُ} در. بونده‌كى حجّته إشارتدن أوّل حقيقتلى بر سياحتِ خياليه‌يى يگرمى طوقوزنجى مكتوبڭ ايضاحنه بناءً قيصه‌جه بيان ايتمك قلبه گلدى. شويله كه

بر زمان، قرآنڭ معجزه‌لرينى آراركن؛ رسالۀِ نورده، خصوصًا إشارات الإعجاز تفسيرِ نورى‌ده و رموزِ ثمانيه‌ده بيانلرى گبى، سورۀِ فتحڭ آخرنده‌كى آيتده درت بش معجزه و إخبارِ غيبى‌يى، حتّى {َالْيَوْمَ نُنَجِّيكَ بِبَدَنِكَ} جمله‌سنده بر تاريخى معجزه‌يى، حتّى چوق كلمه‌لرنده متعدّد إعجاز لمعه‌لرينى و بعض حرفلرنده معجزانه نكته‌لرى بولديغم بر زمانده، نمازده فاتحه‌يى اوقوركن {نَعْبُدُ نَسْتَعِينُ} ده‌كى ”نون“ڭ بر معجزه‌سنى بڭا بيلديرمك ايچون بر سؤال قلبمه گلدى: نه‌دن {اَعْبُدُ اَسْتَعِينُ} يعنى ”بن عبادت و إستعانه ايدرم“ دينيلمه‌دى؟ نُونِ متكلّمِ مع الغير ايله، يعنى ”بز سڭا عبادت و إستعانه ايدرز“ ديمش؟ بردن او ”نون“ قپوسيله بر سياحتِ خياليه ميدانى آچيلدى. نمازده‌كى جماعتڭ عظيم سرّينى و بيوك منفعتنى و بو تك حرف بر معجزه اولديغنى شهود درجه‌سنده بيلدم و گوردم. شويله كه