{اِيَّاكَ نَعْبُدُ وَاِيَّاكَ نَسْتَعِينُ} ڭ إشارت ايتدكلرى حجّته غايت قيصه بر إشارتدر

أوّلا: بز، گوزيمزله گورويورز: كائناتده، خصوصًا زمين يوزنده؛ دهشتلى و دائمى بر فعاليت و خلاّقيتڭ إنتظامله جريانى ايچنده مرحمتكارانه، مدبّرانه بر ربوبيتِ مطلقه حدسز ذى‌حياتلرڭ إستعانه‌لرينه و فعلاً و حالاً و قالاً إستمدادلرينه و دعالرينه كمالِ حكمت و عنايت ايله إمداد و هر برينه فعلاً جواب ويرمك تظاهرى ايچنده بر الوهيتِ مطلقه، بر معبوديتِ عامّه‌نڭ تجلّياتى، عموم مخلوقاتڭ، خصوصًا ذى‌حياتڭ و بِالخاصّه إنسان طائفه‌لرينڭ فطرى و إختيارى بيڭلر طرزده‌كى عبادتلرينه مقابله‌سنى عقلِ سليم و ايمان گوزى گورديگى گبى، بتون سماوى فرمانلر و أنبيالر خبر ويرييورلر

ثانيًا: {نَعْبُدُ} (نون) نڭ رمزيله مقدّمه‌ده مذكور اوچ جماعتدن هر برى و عمومى برابر، چشيد چشيد، فطرى و إختيارى عبادتلرله مشغول اولمالرى؛ شكسز، بداهتله بر معبوديته قارشى شاكرانه بر مقابله و بر معبودِ مقدّسڭ موجوديتنه حدسز و شبهه‌سز بر شهادتدر. و {نَسْتَعِينُ} (نون) نڭ رمزيله مذكور اوچ جماعتڭ، يعنى مجموعِ كائناتدن تا بر جسدده‌كى ذرّه‌لرڭ جماعتندن هر بر طائفه‌نڭ، هر بر فردڭ فعلى و حالى إستعانه‌لرى و دعالرى وار. و اونلرڭ معاونتلرينه قوشان و دعالرينه قبول ايله جواب ويرن بر شفقتلى مدبّره، شبهه‌سز شهادت ايدر. مثلا: يگرمى اوچنجى سوزڭ ديديگى گبى، زمينده‌كى عموم مخلوقاتڭ اوچ نوع دعالرى پك خارقه و اميدڭ خارجنده قبول اولماسى، بر ربِّ رحيم و مجيبه قطعى شهادت ايدر. أوت تخملر و چكردكلر إستعداد لسانيله هر برى برر آغاج و برر سنبله اولمايى خالقندن ايسته‌يوب، دعالرى گوزيمز اوڭنده قبول اولماسى گبى؛ بتون حيواناتڭ إحتياجِ فطرى لسانيله أللرى يتيشمديگى يرلردن رزقلرينى و حياتلرينه لزومى بولونان و إقتدارلرينڭ خارجنده‌كى مطلوبلرينى بريسندن ايسته‌يوب او فطرى إحتياج ديليله ايتدكلرى بتون دعالرينى گوزيمز اوڭنده قبول ايدن و إمدادلرينه عجيب و شعورسز مخلوقاتى وقتى وقتنه حكمتله قوشديران بر خالقِ كريمه ظاهر شهادت ايدر. ايشته بو ايكى قسمه قياسًا، لسانِ قال ايله ايديلن دعالرڭ بتون نوعلرى خصوصًا أنبيالرڭ (عليهم السلام) و خواصلرڭ خارقه بر صورتده مقبوليتى، {اِيَّاكَ نَسْتَعِينُ} ده‌كى حجّتِ وحدانيته شهادت ايدر