Истанбулга кайткан чакта 1918 нче ел, Госманлы дәүләте таркалырга тора иде. Ул вакытның зыялы кешеләре ватанны бу хәлдән коткару өчен чаралар эзлиләр иде. Кайсыбер зыялы кешеләр Европадан техника һәм гыйлем алырга кызыгалар һәм кешеләр-не дә шул фикерләре белән кызыксындыралар иде. Шул вакытта Бәдиүззаман хәзрәтләре үзенең шун-дый фикерен әйтте:

"Европа мәдәниятен алган вакытта без японнар-ны үрнәк итеп алырга тиешбез. Чөнки алар Европа мәдәниятеннән бары тик иң алдынгыларын гына һәм кешеләргә файдасы булган сыйфатларны гына сай-лап алдылар. Ләкин алар һәр милләтнең төп нигезе һәм дәвамына сәбәп булган динне һәм милли гадәтлә-рен сакладылар".

1922 нче елда Госманлы дәүләте таркалды. Анка-рада яңа Төрек дәүләтенең мәҗлесе җыелды. Бәдиүз-заманны да шул мәҗлескә бик үтенеп телеграмма белән чакырдылар. Ул вакыт Истанбулда инглизләр бар иде. Куркыныч иде. Бәдиүззаман үзен чакыр-ганнарга: "Мин ватанның куркыныч җирендә булыр-га телим. Шуның өчен куркынычтан качып килмим", - дип, аларның чакыруларын кабул итмәде. Тагын ике-өч тапкыр чакыру алганнан соң, Анкарага кил-де. Мәҗлестә ада бик зур хөрмәт күрсәттеләр. Әмма мәҗлестә булган кешеләрдә ул Аллаһтан курку хисе күрмәде. Ә намаз укучыларның әзәйгәнлеген күрде. Шул вакыт намаз укырга өндәгән 10 кисәктән тор-ган бер китапчык язып таратты. Шуннан соң тагын сиксән кеше намаз укый башлады, намаз уку өчен төзелгән урын да киңәйтелде. Әмма ул вакыттагы дәүләт башлыгы белән сүзгә килеште. М.Кемал аңа әйтте: "Без сине ватан хакында изге фикерләреңнән гыйбрәт алырга чакырдык. Син килдең, намазга өндәп китапчык яздың. Арабызга аерымлык керт-тең", - диде.

Шул вакыт Бәдиүззаман һич курыкмыйча аңа әйтте: