سوزلر | يگرمنجى سوز | 328
(321-352)

هم اوچنجى فقره‌ده دير: {وَ اِنَّ مِنْهَا لَمَا يَهْبِطُ مِنْ خَشْيَةِ اﷲِ}


شو فقره ايله طُورِ سيناده‌كى مناجاتِ موسويه‌ده (ع‌س) وقوع بولان تجلّيۀِ جلاليه هيبتندن قوجه طاغ پارچه‌لانوب طاغيلماسى و او خشيتدن طاشلرڭ أطرافه يووارلانمسى اولان واقعۀِ مشهوره‌يى إخطار ايله شويله بر معنايى درس ويرييور كه: أى قَومِ موسى (ع‌س)! ناصل، اللّٰهدن قورقمايورسڭز؟ حالبوكه طاشلردن عبارت اولان طاغلر، اونڭ خشيتندن أزيلوب طاغيلييور و سزدن أخذِ ميثاق ايچون اوستڭزده جبلِ طورى طوتديغنى، هم طلبِ رؤيت حادثه‌سنده طاغڭ پارچه‌لانمسنى بيلوب و گورديگڭز حالده، نه جسارتله اونڭ خشيتندن تيتره‌ميوب، قلبڭزى قاتيلق و قساوتده بولونديرييورسڭز؟


هم برنجى فقره‌ده دييور: {وَ اِنَّ مِنَ الْحِجَارَةِ لَمَا يَتَفَجَّرُ مِنْهُ اْلاَنْهَارُ}


بو فقره ايله طاغلردن نبعان ايدن نيلِ مبارك، دجله و فرات گبى ايرماقلرى خاطرلاتمقله، طاشلرڭ أوامرِ تكوينيه‌يه قارشى نه قدر خارقه‌نما و معجزه‌وارى بر صورتده مظهر و مسخّر اولديغنى إفهام ايدر و اونڭله بويله بر معنايى متيقّظ قلبلره ويرييور كه: شويله عظيم ايرماقلرڭ ألبته ممكن دگل، شو طاغلر حقيقى منبعلرى اولسون. چونكه فرضا او طاغلر تمامًا صو كسيلسه و محروطى برر حوض اولسه‌لر، او بيوك نهرلرڭ شويله سرعتلى و كثرتلى جريانلرينه موازنه‌يى غائب ايتمه‌دن، بر قاچ آى آنجق طايانه‌بيليرلر. و او كثرتلى مصارفه قارشى غالبًا بر متره قدر طوپراقده نفوذ ايدن ياغمور، كافى واردات اولاماز. ديمك كه، شو أنهارڭ نبعانلرى، عادى و طبيعى و تصادفى بر ايش دگلدر. بلكه پك خارقه بر صورتده فاطرِ ذو الجلال، اونلرى صِرف خزينۀِ غيبدن آقيتديرييور.


ايشته بو سرّه إشارةً بو معنايى إفاده ايچون حديثده روايت ايديلييور كه: ”او اوچ نهرڭ هر برينه جنّتدن برر قطره هر وقت طاملايور و اوندن بركتليدرلر.“ هم بر روايتده دينلمش كه: ”شو اوچ نهرڭ منبعلرى جنّتدندر.“ شو روايتڭ حقيقتى شودر كه: مادام أسبابِ مادّيه، شونلرڭ بو درجه كثرتلى نبعاننه قابل دگلدر. ألبته منبعلرى، بر عالمِ غيبده‌در و گيزلى بر خزينۀِ رحمتدن گلير كه، مصارف ايله وارداتڭ موازنه‌سى دوام ايدر.


سس يوق