سوزلر | يگرمى بشنجى سوز | 536
(485-611)

ايشته شو مثاللردن قصّۀِ موسى عليه السلام و بنى إسرائيلڭ سائر جزءلرينى و سائر قصّه‌لرينى بو قصّه‌يه قياس ايت. شيمدى شو دردنجى ايشيقده‌كى إعجازى لمعۀِ ايجاز گبى قرآنڭ بسيط كلماتلرينڭ و جزئى مبحثلرينڭ آرقه‌لرنده پك چوق لمعاتِ إعجازيه واردر. عارفه إشارت يتر.


بشنجى ايشيق: قرآنڭ مقاصد و مسائل، معانى و أساليب و لطائف و محاسن جهتيله جامعيتِ خارقه‌سيدر. أوت قرآنِ معجز البيانڭ سوره‌لرينه و آيتلرينه و خصوصًا سوره‌لرڭ فاتحه‌لرينه، آيتلرڭ مبدأ و مقطعلرينه دقّت ايديلسه گورونويور كه: بلاغتلرڭ بتون أنواعنى، فضائلِ كلاميه‌نڭ بتون أقسامنى، علوى اسلوبلرڭ بتون أصنافنى، محاسنِ أخلاقيه‌نڭ بتون أفرادينى، علومِ كونيه‌نڭ بتون فذلكه‌لرينى، معارفِ إلٰهيه‌نڭ بتون فهرسته‌لرينى، حياتِ شخصيه و إجتماعيۀِ بشريه‌نڭ بتون نافع دستورلرينى و حكمتِ عاليۀِ كائناتڭ بتون نورانى قانونلرينى جمع ايتمكله برابر هيچ بر مشوّشيت أثرى گورونميور. الحقّ، او قدر أجناسِ مختلفه‌يى بر يرده طوپلايوب بر مناقشه، بر قاريشق چيقمه‌مق، قهّار بر نظامِ إعجازينڭ ايشى اولابيلير.


الحقّ، بتون بو جامعيت ايچنده شو إنتظام ايله برابر گچمش يگرمى درت عدد سوزلرده ايضاح و إثبات ايديلديگى گبى؛ جهلِ مركّبڭ منشئى اولان عاديات پرده‌لرينى كسكين بياناتيله ييرتمق، عادت پرده‌لرى آلتنده گيزلى اولان خارق العاده‌لرى چيقاروب گوسترمك و ضلالتڭ منبعى اولان طبيعت طاغوتنى، برهانڭ ألماس قلنجيله پارچه‌لامق و غفلت اويقوسنڭ قالين طبقه‌لرينى رعدمثال صيحه‌لريله طاغيتمق و فلسفۀِ بشريه‌يى و حكمتِ إنسانيه‌يى عاجز بيراقان كائناتڭ طلسمِ مغلقنى و خلقتِ عالمڭ معمّاىِ عجيبه‌سنى فتح و كشف ايتمك، ألبته حقيقتبين و غيب‌آشنا و هدايت‌بخش و حق‌نما اولان قرآن گبى بر معجزه‌كارڭ خارق العاده ايشلريدر.


سس يوق