اوچنجى شعاع: قرآنِ معجز البيانڭ إخباراتِ غيبيه‌سى و هر عصرده شبابيتنى محافظه ايتمه‌سى و هر طبقه إنسانه موافق گلمه‌سيله حاصل اولان إعجازدر. شو شعاعڭ ”اوچ جلوه“سى وار.

برنجى جلوه: إخباراتِ غيبيه‌سيدر. شو جلوه‌نڭ ”اوچ شوقى“ وار.

برنجى شوق: ماضى‌يه عائد إخباراتِ غيبيه‌سيدر. أوت، قرآنِ حكيم بِالإتّفاق اُمّى و أمين بر ذاتڭ لسانيله، زمانِ آدمدن تا عصرِ سعادته قدر أنبيالرڭ مهمّ حالاتنى و أهمّيتلى وقوعاتنى اويله بر طرزده ذكر ايدييور كه، تورات و إنجيل گبى كتابلرڭ تصديقى آلتنده غايت قوّت و جدّيتله إخبار ايدييور. كتبِ سالفه‌نڭ إتّفاق ايتدكلرى نقطه‌لرده موافقت ايتمشدر. إختلاف ايتدكلرى بحثلرده، مصحّحانه حقيقتِ واقعه‌يى فصل ايدييور. ديمك قرآنڭ نظرِ غيب‌بينيسى، او كتبِ سالفه‌نڭ عمومنڭ فوقنده أحوالِ ماضيه‌يى گورويور كه، إتّفاقى مسئله‌لرده مصدّقانه اونلرى تزكيه ايدييور. إختلافى مسئله‌لرده مصحّحانه اونلره فيصل اولويور. حالبوكه قرآنڭ وقوعات و أحوالِ ماضيه‌يه دائر إخباراتى عقلى بر ايش دگل كه، عقل ايله إخبار ايديلسين. بلكه، سماعه متوقّف نقلدر. نقل ايسه، قرائت و كتابت أهلنه مخصوصدر. دوست و دشمنڭ إتّفاقيله قرائتسز، كتابتسز، أمانتله معروف، اُمّى لقبيله موصوف بر ذاته نزول ايدييور. هم او أحوالِ ماضيه‌يى اويله بر صورتده إخبار ايدر كه، بتون او أحوالى گورور گبى بحث ايدر. چونكه اوزون بر حادثه‌نڭ عقدۀِ حياتيه‌سنى و روحنى آلير، مقصدينه مقدّمه ياپار. ديمك قرآنده‌كى فذلكه‌لر، خلاصه‌لر گوسترييور كه، بو خلاصه و فذلكه‌يى گوسترن، بتون مضى‌يى بتون أحوالى ايله گورويور. زيرا بر ذاتڭ بر فنده ويا بر صنعتده متخصّص اولديغى؛ خلاصه‌لى بر سوزله، فذلكه‌لى بر صنعتجقله، او شخصلرڭ مهارت و مَلكه‌لرينى گوسترديگى گبى، قرآنده ذكر اولونان وقوعاتڭ خلاصه‌لرى و روحلرى گوسترييور كه، اونلرى سويله‌ين، بتون وقوعاتى إحاطه ايتمش، گورويور، (تعبير جائز ايسه) بر مهارتِ فوق العاده ايله إخبار ايدييور.