عصرلره گوره شريعتلر دگيشير. بلكه بر عصرده، قَوملره گوره آيرى آيرى شريعتلر، پيغمبرلر گلهبيلير و گلمشدر. خاتم الأنبيادن صوڭره شريعتِ كبراسى، هر عصرده، هر قَومه كافى گلديگندن، مختلف شريعتلره إحتياج قالمامشدر. فقط تفرّعاتده، بر درجه آيرى آيرى مذهبلره إحتياج قالمشدر. أوت ناصلكه موسملرڭ دگيشمهسيله ألبسهلر دگيشير، مزاجلره گوره علاجلر تبدّل ايدر. اويله ده، عصرلره گوره شريعتلر دگيشير، ملّتلرڭ إستعدادينه گوره أحكام تحوّل ايدر. چونكه أحكامِ شرعيهنڭ تفرّعات قسمى، أحوالِ بشريهيه باقار. اوڭا گوره گلير، علاج اولور. أنبياءِ سالفه زماننده، طبقاتِ بشريه بربرندن چوق اوزاق و سجيهلرى هم بر درجه قابا، هم شدّتلى و أفكارجه إبتدائى و بدويته ياقين اولديغندن، او زماندهكى شريعتلر، اونلرڭ حالنه موافق بر طرزده آيرى آيرى گلمشدر. حتّى بر قطعهده بر عصرده، آيرى آيرى پيغمبرلر و شريعتلر بولونورمش. صوڭره آخر زمان پيغمبرينڭ گلمسيله، إنسانلر گويا إبتدائى درجهسندن، إعداديه درجهسنه ترقّى ايتديگندن، چوق إنقلابات و إختلاطات ايله أقوامِ بشريه بر تك درس آلاجق، بر تك معلّمى ديڭلهيهجك، بر تك شريعتله عمل ايدهجك وضعيته گلديگندن، آيرى آيرى شريعته إحتياج قالمامشدر، آيرى آيرى معلّمه ده لزوم گورولمهمشدر. فقط تمامًا بر سويهيه گلمديگندن و بر طرزِ حياتِ إجتماعيه ده گيمديگندن، مذهبلر تعدّد ايتمشدر. أگر بشرڭ أكثريتِ مطلقهسى بر مكتبِ عالينڭ طلبهسى گبى، بر طرزِ حياتِ إجتماعيهيى گيسه، بر سويهيه گيرسه؛ او وقت مذهبلر توحيد ايديلهبيلير. فقط بو حالِ عالم، او حاله مساعده ايتمديگى گبى، مذاهب ده بر اولماز.