الجواب: أگر إنسان يالڭز بر قلبدن عبارت اولسه ايدى؛ بتون ماسوايى ترك، حتّى أسماء و صفاتى دخى بيراقمق، يالڭز جنابِ حقّڭ ذاتنه ربطِ قلب ايتمك لازم گليردى. فقط إنسانڭ عقل، روح، سرّ، نفس گبى پك چوق وظيفهدار لطائفى و حاسّهلرى واردر. إنسانِ كامل اودر كه: بتون او لطائفى؛ كنديلرينه مخصوص آيرى آيرى طريقِ عبوديتده، حقيقت جانبنه سَوق ايتمك ايله صحابه گبى گنيش بر دائرهده، زنگين بر صورتده، قلب بر قوماندان گبى، لطائف عسكرلريله قهرمانانه مقصده يوروسون. يوقسه قلب، يالڭز كندينى قورتارمق ايچون عسكرينى بيراقوب تك باشيله گيتمك، مدارِ إفتخار دگل، بلكه نتيجۀِ إضطراردر.
دردنجى سؤال: صحابهلره قارشى إدّعاىِ رجحان نرهدن چيقييور؟ كيم چيقارييور؟ شو زمانده، بو مسئلهيى مدارِ بحث ايتمك نهدندر؟ هم مجتهدينِ عظامه قارشى مساوات دعوا ايتمك نهدن ايلرى گلييور؟
الجواب: شو مسئلهيى سويلهين ايكى قسمدر: بر قسمى، صافى أهلِ ديانت و أهلِ علمدر كه؛ بعض أحاديثى گورمشلر، شو زمانده أهلِ تقوا و صلاحتى تشويق و ترغيب ايچون اويله مبحثلر آچييورلر. بو قسمه قارشى سوزيمز يوق. ذاتًا اونلر آزدرلر، چابوق ده إنتباهه گليرلر. ديگر قسم ايسه غايت مدهش مغرور إنسانلردر كه؛ مذهبسزلكلرينى، مجتهدينِ عظامه مساوات دعواسى آلتنده نشر ايتمك ايستهيورلر و دينسزلكلرينى، صحابهيه قارشى مساوات دعواسى آلتنده إجرا ايتمك ايستهيورلر. چونكه أوّلاً: او أهلِ ضلالت سفاهته گيرمش، سفاهتده ترياكى اولمش؛ سفاهته مانع اولان تكاليفِ شرعيهيى ياپهميور. كندينه بر بهانه بولمق ايچون دير كه: ”شو مسائل، إجتهاديهدرلر. او مسائلده، مذهبلر بربرينه مخالف گيدييور. هم اونلر ده بزم گبى إنسانلردر، خطا ايدهبيليرلر. اويله ايسه بز ده اونلر گبى إجتهاد ايدرز، ايستديگمز گبى عبادتمزى ياپارز. اونلره تابع اولمغه نه مجبوريتمز وار؟“ ايشته بو بدبختلر، بو دسيسۀِ شيطانيه ايله، باشلرينى مذاهبڭ زنجيرندن چيقارييورلر. بونلرڭ شو دعوالرى نه قدر چوروك، نه قدر أساسسز اولديغى يگرمى يدنجى سوزده قطعى بر صورتده گوسترلديگندن اوڭا حواله ايدرز.