سوزلر | يگرمى طوقوزنجى سوز | 701
(667-711)

اوچنجى مسئله كه؛ قدرتڭ نسبتى قانونيدر. يعنى: چوغه آزه، بيوگه كوچگه بر باقار. شو مسئلۀِ غامضه‌يى بر قاچ تمثيل ايله ذهنه تقريب ايده‌جگز.


ايشته كائناتده ”شفّافيت“ ”مقابله“ ”موازنه“ ”إنتظام“ ”تجرّد“ ”إطاعت“ برر أمردر كه؛ چوغى آزه، بيوگى كوچگه مساوى قيلار.


برنجى تمثيل: ”شفّافيت“ سرّينى گوسترر.


مثلا: شمسڭ فيضِ تجلّيسى اولان تمثالى و عكسى، دڭزڭ يوزنده و دڭزڭ هر بر قطره‌سنده عين هويتى گوسترر. أگر كُرۀِ أرض، پرده‌سز گونشه قارشى مختلف جام پارچه‌لرندن مركّب اولسه؛ شمسڭ عكسى، هر بر پارچه‌ده و بتون زمين يوزنده مزاحمتسز، تجزّيسز، تناقصسز بر اولور. أگر فرضا شمس، فاعلِ مختار اولسه ايدى و فيضِ ضياسنى، تمثالِ عكسنى إراده‌سيله ويرسه ايدى؛ بتون زمين يوزينه ويرديگى فيضى، بر ذرّه‌يه ويرديگى فيضدن داها آغير اولامازدى.


ايكنجى تمثيل: ”مقابله“ سرّيدر. مثلا:


ذى‌حيات فردلردن (يعنى إنسانلردن) تركّب ايدن بر دائرۀِ عظيمه‌نڭ نقطۀِ مركزيه‌سنده‌كى فردڭ ألنده بر موم و دائرۀِ محيطده‌كى فردلرڭ أللرنده ده برر آيينه فرض ايديلسه؛ نقطۀِ مركزيه‌نڭ محيط آيينه‌لرينه ويرديگى فيض و جلوۀِ عكس، مزاحمتسز، تجزّيسز، تناقصسز، نسبتى بردر.


اوچنجى تمثيل: ”موازنه“ سرّيدر. مثلا:


حقيقى و حسّاس و چوق بيوك بر ميزان بولونسه؛ ايكى گوزنده ايكى گونش ويا ايكى ييلديز ويا ايكى طاغ ويا ايكى يمورطه ويا ايكى ذرّه هر هانگيسى بولونورسه بولونسون، صرف اولونه‌جق عين قوّت ايله او حسّاس عظيم ترازينڭ بر گوزى گوگه، برى زمينه اينه‌بيلير.


سس يوق

سوزلر