جهل، مجازى ألنه آلسه حقيقت ياپار
علمڭ ألندن أگر جهلڭ ألنه دوشسه مجاز، ايدر إنقلاب حقيقته، هم آچار خرافاته قپولر.
كوچكلگمده گوردم كه خسف اولمشدى قمر. صوردم بن والدهمدن. ديدى: ”ييلان يوتمشدر.“ ديدم: ”نهدن گورونور؟“
ديدى: ”اوراده ييلانلر بويله نيمشفّاف اولور.“ ايشته بويله بر مجاز، حقيقت ظن ايديلمش: مدارِ شمس و قمر
تقاطع نقطهلرى اولان رأس و ذَنَبده أرضڭ حيلولتيله بر أمرِ إلٰهى ايله منخسف اولور قمر.
ايكى قوسِ موهومه تِنّينَيْن ياد ايديلمش، خيالى بر تشبيه ايله إسم، مسمّا اولمش. تِنّين ايسه ييلاندر.
مبالغه ذمِّ ضمنيدر
هانگى شيئى وصف ايتسهڭ اولديغى گبى وصف ايت. مدحڭ مبالغهسى بنجه ذمِّ ضمنيدر. إحسانِ إلٰهيدن فضله إحسان، إحسان دگلدر...
شهرت ظالمهدر
شهرت بر مستبددر، صاحبنه مال ايدر باشقهسنڭ مالنى. مشهور خواجه نصر الدّين لطائفى ايچنده، زكاتى (يعنى، اونده برى اونڭدر) أصل مالى...
رستمِ سيستانى اونڭ خيالِ شانى غارت ايتدى بر عصر مفاخرِ ايرانى. غصب و غارتله شيشدى او نامدار خيالى..
خرافاته قاريشدى، آتدى نوعِ إنسانى.