مكتوبات | اون طوقوزنجى مكتوب | 142
(128-315)

ايشته ياڭليش گيتمه‌مك ايچون؛ هر وقت ماهيتِ بشريتى إعتباريله ايشيديلن أوصافِ عاديه ايچنده باشنى قالديروب، حقيقى ماهيتنه و مرتبۀِ رسالتده طورمش نورانى شخصيتِ معنويه‌سنه باقمق لازمدر. يوقسه، يا حرمتسزلك ايدر ويا شبهه‌يه دوشر. شو سرّى ايضاح ايچون شو تمثيلى ديڭله:


مثلا بر خرما چكردگى وار. او خرما چكردگى طوپراق آلتنه قونوب، آچيلارق قوجه ميوه‌دار بر آغاج اولدى. هم گيتدكجه توسّع ايدر، بيور. ويا طاووس قوشنڭ بر يمورطه‌سى واردى. او يمورطه‌يه حرارت ويريلدى، بر طاووس جيوجيوى چيقدى. صوڭره تام مكمّل، هر طرفى قدرتدن يازيلى و يالديزلى بر طاووس قوشى اولدى. هم گيتدكجه داها بيور و گوزللشير. شيمدى او چكردك و او يمورطه‌يه عائد صفتلر، حاللر وار. ايچنده اينجه‌جك مادّه‌لر وار. هم اوندن حاصل اولان آغاج و قوشڭ ده، او چكردك و يمورطه‌نڭ عادى كوچك كيفيت و وضعيتلرينه نسبةً، بيوك و عالى صفتلرى و كيفيتلرى وار. شيمدى او چكردك و او يمورطه‌نڭ أوصافنى، آغاج و قوشڭ أوصافيله ربط ايدوب بحث ايتمكده لازم گلير كه؛ هر وقت عقلِ بشر، باشنى چكردكدن آغاجه قالديروب باقسين و يمورطه‌دن قوشه گوزينى توجيه ايدوب دقّت ايتسين. تا ايشيتديگى أوصافى اونڭ عقلى قبول ايده‌بيلسين. يوقسه ”بر درهم چكردكدن بيڭ بطمان خرما آلدم.“ و ”شو يمورطه، جوِّ آسمانده قوشلرڭ سلطانيدر.“ ديسه، تكذيب و إنكاره صاپه‌جق.

سس يوق

مكتوبات