ايكنجى تمثيل: مثلا: ايكى قارداش وار. بريسى جسور، كندينه گووهنير. ديگرى حميتلى، ملّيتپروردر. بر محاربه زماننده كندينه گووهنن آدم دولته إنتساب ايتمز، كندى باشيله ايش گورمك ايستر. كندى قوّتنڭ منبعلرينى بلنده طاشيمغه مجبور اولور. تجهيزاتنى، جبخانهلرينى كندى قوّتنه گوره چكمگه مضطردر. او شخصى و كوچك قوّت مقدارنجه، دشمن اوردوسنڭ بر اونباشيسيله آنجق مجادله ايدر؛ فضله بر شى ألندن گلمز. اوتهكى قارداش كندينه گوونمييور و كنديسنى عاجز، قوّتسز بيلييور.. پادشاهه إنتساب ايتدى، عسكره قيد ايديلدى. او إنتساب ايله، قوجه بر اوردو اوڭا نقطۀِ إستناد اولدى. و او إستناد ايله آرقهسنده، پادشاهڭ همّتيله بر اوردونڭ معنوى قوّتى تحشيد ايديلهبيلير بر قوّۀِ معنويه ايله حربه آتيلدى. تا دشمنڭ مغلوب اوردوسى ايچندهكى شاهڭ بيوك بر مشيرينه راست گلدى؛ كندى پادشاهى نامنه، ”سنى أسير ايدييورم، گل!“ دير. أسير ايدر گتيرر. شو حالڭ سرّى و حكمتى شودر كه:
أوّلكى باشىبوزوق، كندى منبعِ قوّتنى و تجهيزاتنى كنديسى طاشيمغه مجبور اولديغى ايچون، غايت جزئى ايش گورهبيلدى. شو مأمور ايسه؛ كندى قوّتنڭ منبعنى طاشيمغه مجبور دگل، بلكه اونى اوردو و پادشاه طاشييور. موجود تلغراف و تلفون تلينه ماكينهسنى كوچك بر تل ايله ربط ايتمك گبى، شو آدم بو إنتسابله كندينى او حدسز قوّته ربط ايدر.
ايشته {وَ ِﷲِ الْمَثَلُ اْلاَعْلٰى} أگر هر مخلوق، هر ذرّه طوغريدن طوغرىيه واحدِ أحده إسناد ايديلسه و اونلر اوڭا إنتساب ايتسهلر؛ او وقت او إنتساب قوّتيله و سيّدينڭ حوليله، أمريله؛ قارينجه، فرعونڭ سراينى باشنه ييقار، باش آشاغى آتار.. سينك، نمرودى گبرتوب جهنّمه آتار.. بر ميقروب، أڭ جبّار بر ظالمى قبره صوقار.. بغداى دانهسى قدر چام چكردگى، بر طاغ گبى بر چام آغاجنڭ دستگاهى و ماكينهسى حكمنه گچر.. هوانڭ ذرّهسى، بتون چيچكلرڭ، ميوهلرڭ آيرى آيرى ايشلرنده، تشكّلاتلرنده منتظمًا، گوزلجه چاليشهبيلير. بتون بو قولايلق، بِالبداهه مأموريت و إنتسابدن ايلرى گلييور. أگر ايش باشىبوزوقلغه دونسه، أسبابه و كثرته و كندى كنديلرينه بيراقيلوب شرك يولنده گيديلسه، او وقت هر شى، جِرمى قدر و شعورى مقدارنجه ايش گورهبيلير