مكتوبات | يگرمى طوقوزنجى مكتوب | 565
(560-665)

هم مثلا {وَ مِنْ اٰيَاتِهِ اَنْ تَقُومَ السَّمَاءُ وَ اْلاَرْضُ بِاَمْرِهِ ثُمَّ اِذَا دَعَاكُمْ دَعْوَةً مِنَ اْلاَرْضِ اِذَا اَنْتُمْ تَخْرُجُونَ} آيتيله، شويله بر اُسلوبِ عالى ايله سلطنتِ ربوبيتنده‌كى حشمتى گوسترر. شويله كه:


”گوكلر و زمين؛ ايكى مطيع قيشله حكمنده و ايكى منتظم اوردو مركزى صورتنده تك بر أمرله ويا بورو گبى بر إشارتله، او ايكى قيشله‌ده فنا و عدم پرده‌سنده ياتان موجودات، او أمره كمالِ سرعتله و إطاعتله ”لبّيك!“ دييوب، ميدانِ حشر و إمتحانه چيقارلر.“


ايشته حشر و قيامتى نه قدر معجزانه بر اُسلوبِ عالى ايله إفاده ايدوب و او دعوانڭ ايچنده بر دليلِ إقناعى‌يه إشارت ايدييور كه: بِالمشاهده ناصلكه زمينڭ جوفنده صاقلانمش و ئولمش حكمنده‌كى تخملر و جوِّ سماده، عدمده و كُرۀِ هوائيه‌ده طاغلمش، صاقلانمش قطره‌لر؛ ناصل كمالِ إنتظام و سرعتله حشر اولوب هر بهارده ميدانِ تجربه و إمتحانه چيقييورلر؛ زمينده حبوبات، سماده قطرات هر وقت بر محشرنمون صورتنى آليرلر؛ اويله ده، حشرِ أكبر دخى اويله قولاى ظهور ايدر. مادام بونى گورييورسڭز، اونى دخى إنكار ايده‌مزسڭز. و هكذا... شو آيتلره، سائر آياتده‌كى درجۀِ بلاغتى قياس ايده‌بيليرسڭز. عجبا، شو طرزده‌كى آياتڭ حقيقى ترجمه‌سى ممكن ميدر؟ ألبته دگلدر! اولسه اولسه، يا قيصه بر مئالِ إجمالى ويا آيتڭ هر جمله‌سى ايچون بش آلتى سطر تفسير يازمق لازم گلير.


سس يوق