Табиғат Рисалесі | Табиғат Рисалеci | 15
(10-38)

Сонымен, болмыс атаулыны Уажиб-үл Ужуда берсе қажетті мөлшерде сөзсіз жеңілдік пайда болады. Ал, әлгілерді табиғат жаратты десек жагдай мүшкіл, бұл ақылға қонбайтын іс.

Үшіншісі: Осы бір жөнсіздіктің қисынсыздығы түсінікті болу үшін бірсыпыра еңбектерімдегі екі мысалды баяндалық.

Бірінші мысал: Иесіз ен далада орналасқан, өркениеттің барлық жетістіктерімен безендірілген зәулім сарайға жабайы адам келеді. Қараса іші толған көздің жауын алатын тамаша өнер туындылары екен. Содан әлігі жабайы ақымақтық жасап "бұл жерге сырттан ешкім келген жоқ, араласқан да жоқ. Бұларды осы сарайдың ішіндегі заттардың біреуі жаратқан екен..." деп, оның ұстасын іздестіре бастады. Бірақ қай нәрсеге қарамасын әлігі пақыр бұ заттардың зәулім сарайды жарата алмайтынын біледі. Содан сарайдың жұмыс істеу жоспары мен ішіндегі заттардың тізімі бар дәптер тауып алады. Мына көзсіз, жансыз, күш-құдіреті жоқ дәптер сарай сала алмайды, оны безендіре алмайды. Алайда шарасыздықтан муны басқа нәрселермен салыстырганда, бул ғылыми заңдардың лақабы болып табылады. Сондықтан "сарай ішіндегі нәрселермен тығыз байланысты бул дәптер, мына сарайды салып, безендіріп, ішін дүние-мүлікпен толтырған екен," деп өзінің ақымақтығын мастардың сандырағына айналдырады...

Дыбыс жоқ