سوزلر | سكزنجى سوز | 49
(44-51)

أى نفسم و أى نفسمله برابر بو حكايه‌يى ديڭله‌ين آدم!


أگر بدبخت قارداش اولمق ايسته‌مزسه‌ڭ و بختيار قارداش اولمق ايسترسه‌ڭ، قرآنى ديڭله و حكمنه مطيع اول و اوڭا ياپيش و أحكاميله عمل ايت.


شو حكايۀِ تمثيليه‌ده اولان حقيقتلرى أگر فهم ايتدڭ ايسه؛ حقيقتِ دينى و دنيايى و إنسانى و ايمانى اوڭا تطبيق ايده‌بيليرسڭ. مهملرينى بن سويله‌يه‌جگم. اينجه‌لرينى سن كندڭ إستخراج ايت.


ايشته باق! او ايكى قارداش ايسه، برى روحِ مؤمن و قلبِ صالحدر. ديگرى، روحِ كافر و قلبِ فاسقدر و او ايكى طريقدن صاغ ايسه، طريقِ قرآن و ايماندر. صول ايسه، طريقِ عصيان و كفراندر. و او يولده‌كى باغچه ايسه، جمعيتِ بشريه و مدنيتِ إنسانيه ايچنده موقّت حياتِ إجتماعيه‌در كه؛ خير و شر، ايى و فنا، تميز و پيس شيلر برابر بولونور. عاقل اودر كه: {خُذْ مَا صَفَا دَعْ مَا كَدَرْ} قاعده‌سيله عمل ايدر، سلامتِ قلب ايله گيدر. و او صحرا ايسه، شو أرض و دنيادر و او آرسلان ايسه، ئولوم و أجلدر و او قويو ايسه، بدنِ إنسان و زمانِ حياتدر و او آلتمش آرشين درينلك ايسه، عمرِ وَسَطى و عمرِ غالبى اولان آلتمش سنه‌يه إشارتدر و او آغاج ايسه، مدّتِ عمر و مادّۀِ حياتدر. و او سياه و بياض ايكى حيوان ايسه، گيجه و گوندوزدر و او أژدرها ايسه، آغزى قبر اولان طريقِ برزخيه و رواقِ اُخرويدر. فقط او آغز، مؤمن ايچون، زنداندن بر باغچه‌يه آچيلان بر قپودر و او حشراتِ مضرّه ايسه، مصيباتِ دنيويه‌در. فقط مؤمن ايچون، غفلت اويقوسنه طالمه‌مق ايچون طاتلى ايقاظاتِ إلٰهيه و إلتفاتاتِ رحمانيه حكمنده‌در و او آغاجده‌كى يميشلر ايسه، دنيوى نعمتلردر كه؛ جنابِ كريمِ مطلق، اونلرى آخرت نعمتلرينه بر ليسته، هم إخطار ايديجى، هم مشابهلرى، هم جنّت ميوه‌لرينه مشتريلرى دعوت ايدن نمونه‌لر صورتنده ياپمش. و او آغاجڭ برلگيله برابر مختلف باشقه باشقه ميوه‌لر ويرمه‌سى ايسه، قدرتِ صمدانيه‌نڭ سكّه‌سنه و ربوبيتِ إلٰهيه‌نڭ خاتمنه و سلطنتِ الوهيتڭ طرّه‌سنه إشارتدر. چونكه ”بر تك شيدن هر شيئى ياپمق“ يعنى بر طوپراقدن بتون نباتات و ميوه‌لرى ياپمق؛ هم بر صودن بتون حيواناتى خلق ايتمك؛ هم بسيط بر يمكدن بتون جهازاتِ حيوانيه‌يى ايجاد ايتمك؛ بونڭله برابر ”هر شيئى بر تك شى ياپمق“ يعنى ذى‌حياتڭ يديگى غايت مختلف الجنس طعاملردن او ذى‌حياته بر لحمِ مخصوص ياپمق، بر جلدِ بسيط طوقومق گبى صنعتلر؛ ذاتِ أحدِ صمد اولان سلطانِ أزل و أبدڭ سكّۀِ خاصّه‌سيدر، خاتمِ مخصوصيدر، تقليد ايديلمز بر طرّه‌سيدر. أوت، بر شيئى هر شى و هر شيئى بر شى ياپمق؛ هر شيئڭ خالقنه خاص و قادرِ كلِّ شيئه مخصوص بر نشاندر، بر آيتدر. و او طلسم ايسه، سرِّ ايمان ايله آچيلان سرِّ حكمتِ خلقتدر و او مفتاح ايسه، {يَا اَﷲُ لاَ اِلٰهَ اِلاَّ اﷲُ ❊ اَﷲُ لاَ اِلٰهَ اِلاَّ هُوَ الْحَىُّ الْقَيُّومُ} در


سس يوق