سوزلر | سكزنجى سوز | 48
(44-51)

گليڭز! بو ايكى قارداشڭ وضعيتلرينى موازنه ايده‌لم. تا، اييلك ناصل اييلك گتيرر و فنالق، ناصل فنالق گتيرر؛ گوره‌لم، بيله‌لم.


باقڭز، صول يولڭ بدبخت يولجيسى، هر وقت أژدرهانڭ آغزينه گيرمگه منتظردر؛ تيتره‌يور و شو بختيار ايسه، ميوه‌دار و رونقدار بر باغچه‌يه دعوت ايديلير. هم او بدبخت، أليم بر دهشتده و عظيم بر قورقو ايچنده قلبى پارچه‌لانيور و شو بختيار ايسه لذيذ بر عبرت، طاتلى بر خوف، محبوب بر معرفت ايچنده غريب شيلرى سير و تماشا ايدييور. هم او بدبخت، وحشت و مأيوسيت و كيمسه‌سزلك ايچنده عذاب چكييور. و شو بختيار ايسه، اُنسيت و اُميد و إشتياق ايچنده تلذّذ ايدييور. هم او بدبخت، كندينى وحشى جاناوارلرڭ هجومنه معروض بر محبوس حكمنده گورويور و شو بختيار ايسه، بر عزيز مسافردر كه، مسافرى اولديغى مهماندارِ كريمڭ عجيب خدمتكارلرى ايله اُنسيت ايدوب أگله‌نييور. هم او بدبخت ظاهرًا لذيذ، معنًا زهرلى يميشلرى يمكله عذابنى تعجيل ايدييور. زيرا او ميوه‌لر، نمونه‌لردر. طاتمغه إذن وار، تا أصللرينه طالب اولوب مشترى اولسون. يوقسه، حيوان گبى يوتمغه إذن يوقدر. و شو بختيار ايسه طادار، ايشى آڭلار. يمه‌سنى تأخير ايدر و إنتظار ايله تلذّذ ايدر. هم او بدبخت، كندى كندينه ظلم ايتمش. گوندوز گبى گوزل بر حقيقتى و پارلاق بر وضعيتى، بصيرتسزلگى ايله كنديسنه مظلم و ظلماتلى بر أوهام، بر جهنّم شكلنه گتيرمش. نه شفقته مستحقدر و نه ده كيمسه‌دن شكوايه حقّى واردر.


مثلا: بر آدم، گوزل بر باغچه‌ده، أحبابلرينڭ اورته‌سنده، ياز موسمنده خوش بر ضيافتده‌كى كيفه قناعت ايتمه‌يوب كندينى پيس مُسكرلرله سرخوش ايدوب؛ كنديسنى قيش اورته‌سنده، جاناوارلر ايچنده آج، چيپلاق تخيّل ايدوب باغرمغه و آغلامغه باشلاسه، ناصل شفقته لايق دگل، كندى كندينه ظلم ايدييور. دوستلرينى جاناوار گوروب، تحقير ايدييور. ايشته بو بدبخت دخى اويله‌در. و شو بختيار ايسه، حقيقتى گورور. حقيقت ايسه گوزلدر. حقيقتڭ حُسننى درك ايتمكله، حقيقت صاحبنڭ كمالنه حرمت ايدر. رحمتنه مستحق اولور. ايشته ”فنالغى كندندن، اييلگى اللّٰهدن بيل“ اولان حُكمِ قرآنينڭ سرّى ظاهر اولويور. داها بونلر گبى سائر فرقلرى موازنه ايتسه‌ڭ آڭلايه‌جقسڭ كه: أوّلكيسنڭ نفسِ أمّاره‌سى، اوڭا بر معنوى جهنّم إحضار ايتمش. و اوته‌كيسنڭ حسنِ نيّتى و حسنِ ظنّى و حسنِ خصلتى و حسنِ فكرى، اونى بيوك بر إحسان و سعادته و پارلاق بر فضيلته و فيضه مظهر ايتمش.

سس يوق