(إنسان أحسنِ تقويمده ياراديلديغى و اوڭا غايت جامع بر إستعداد ويريلديگى ايچون؛ أسفلِ سافليندن تا أعلاىِ علّيّينه، فرشدن تا عرشه، ذرّهدن تا شمسه قدر ديزيلمش اولان مقاماته، مراتبه، درجاته، دركاته گيرهبيلير و دوشهبيلير بر ميدانِ إمتحانه آتيلمش، نهايتسز سقوط و صعوده گيدن ايكى يول اونڭ اوڭنده آچيلمش بر معجزۀِ قدرت و نتيجۀِ خلقت و أعجوبۀِ صنعت اولارق شو دنيايه گوندريلمشدر. ايشته إنسانڭ شو دهشتلى ترقّى و تدنّيسنڭ سرّينى ”بش نكته“ده بيان ايدهجگز.)
برنجى نكته: إنسان، كائناتڭ أكثر أنواعنه محتاج و علاقهداردر. إحتياجاتى عالمڭ هر طرفنه طاغلمش، آرزولرى أبده قدر اوزانمش... بر چيچگى ايستديگى گبى، قوجه بر بهارى ده ايستر. بر باغچهيى آرزو ايتديگى گبى، أبدى جنّتى ده آرزو ايدر. بر دوستنى گورمگه مشتاق اولديغى گبى، جميلِ ذو الجلالى ده گورمگه مشتاقدر. باشقه بر منزلده طوران بر سَوْديگنى زيارت ايتمك ايچون او منزلڭ قپوسنى آچمغه محتاج اولديغى گبى؛ برزخه گوچمش يوزده طقسان طوقوز أحبابنى زيارت ايتمك و فراقِ أبديدن قورتولمق ايچون قوجه دنيانڭ قپوسنى قپايهجق و بر محشرِ عجائب اولان آخرت قپوسنى آچاجق، دنيايى قالديروب آخرتى يرينه قوراجق و قوياجق بر قديرِ مطلقڭ درگاهنه إلتجايه محتاجدر. ايشته شو وضعيتده بر إنسانه حقيقى معبود اولاجق؛ يالڭز، هر شيئڭ ديزگينى ألنده، هر شيئڭ خزينهسى ياننده، هر شيئڭ ياننده ناظر، هر مكانده حاضر، مكاندن منزّه، عجزدن مبرّا، قصوردن مقدّس، نقصدن معلاّ بر قديرِ ذو الجلال، بر رحيمِ ذو الجمال، بر حكيمِ ذو الكمال اولابيلير. چونكه نهايتسز حاجاتِ إنسانيهيى ايفا ايدهجك، آنجق نهايتسز بر قدرت و محيط بر علم صاحبى اولابيلير. اويله ايسه، معبوديته لايق يالڭز اودر.