سوزلر | يگرمى اوچنجى سوز | 435
(411-439)

هم ديمه كه: ”بن هيچم؛ نه أهمّيتم وار كه، بو كائنات بر حكيمِ مطلق طرفندن قصدى اولارق بڭا تسخير ايديلسين، بندن بر شكرِ كلّى ايسته‌نيلسين؟


چونكه سن چندان، نفسڭ و صورتڭ إعتباريله هيچ حكمنده‌سڭ. فقط وظيفه و مرتبه نقطه‌سنده، سن شو حشمتلى كائناتڭ دقّتلى بر سيرجيسى، شو حكمتلى موجوداتڭ بلاغتلى بر لسانِ ناطقى و شو كتابِ عالمڭ آڭلايشلى بر مطالعه‌جيسى و شو تسبيح ايدن مخلوقاتڭ حيرتلى بر ناظرى و شو عبادت ايدن مصنوعاتڭ حرمتلى بر اوسته باشيسى حكمنده‌سڭ.


أوت أى إنسان! سن، نباتى جسمانيتڭ جهتيله و حيوانى نفسڭ إعتباريله؛ صغير بر جزء، حقير بر جزئى، فقير بر مخلوق، ضعيف بر حيوانسڭ كه؛ بتون دهشتلى موجوداتِ سيّاله‌نڭ طالغه‌لرى ايچنده چالقانوب گيدييورسڭ. فقط محبّتِ إلٰهيه‌نڭ ضياسنى تضمّن ايدن ايمانڭ نوريله منوّر اولان إسلاميتڭ تربيه‌سيله تكمّل ايدوب؛ إنسانيت جهتنده، عبديتڭ ايچنده بر سلطانسڭ و جزئيتڭ ايچنده بر كلّيسڭ، كوچكلگڭ ايچنده بر عالمسڭ و حقارتڭ ايچنده اويله مقامڭ بيوك و دائرۀِ نظارتڭ گنيش بر ناظرسڭ كه، دييه‌بيليرسڭ: ”بنم ربِّ رحيمم دنيايى بڭا بر خانه ياپدى. آى و گونشى، او خانه‌مه بر لامبا؛ و بهارى، بر دسته گُل؛ و يازى، بر سفرۀِ نعمت؛ و حيوانى، بڭا خدمتكار ياپدى. و نباتاتى، او خانه‌مڭ زينتلى لوازماتى ياپمشدر.“


نتيجۀِ كلام: سن أگر نفس و شيطانى ديڭلرسه‌ڭ، أسفلِ سافلينه دوشرسڭ. أگر حق و قرآنى ديڭلرسه‌ڭ، أعلاىِ علّيّينه چيقار، كائناتڭ بر گوزل تقويمى اولورسڭ.


سس يوق